Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο ζωγράφος της “Μόνα Λίζα” και σύμβολο της Αναγέννησης, ήταν μόνο κατά το ήμισυ Ιταλός, καθώς η μητέρα του ήταν σκλάβα από τον Καύκασο, όπως αποκάλυψε νέα έρευνα την Τρίτη.
Η μητέρα του Ντα Βίντσι θεωρούνταν επί μακρόν ότι ήταν αγρότισσα από την Τοσκάνη, αλλά ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νάπολης Κάρλο Βέτσε, ειδικός στον Παλαιό Δάσκαλο, πιστεύει ότι η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη. “Η μητέρα του Λεονάρντο ήταν Τσιρκέζα σκλάβα… την πήραν από το σπίτι της στα βουνά του Καυκάσου, την πούλησαν και την μεταπώλησαν πολλές φορές στην Κωνσταντινούπολη, στη συνέχεια στη Βενετία, πριν φτάσει στη Φλωρεντία”, δήλωσε στο AFP κατά την παρουσίαση ενός νέου βιβλίου.
Στην ιταλική πόλη γνώρισε έναν νεαρό συμβολαιογράφο, τον Πιέρο (Πέτρο) ντα Βίντσι, “και ο γιος τους ονομάστηκε Λεονάρντο”. Τα ευρήματα του Βέτσε, ο οποίος έχει περάσει δεκαετίες μελετώντας τον ντα Βίντσι και επιμελούμενος τα έργα του, βασίζονται σε αρχεία της πόλης της Φλωρεντίας.
Έχουν αποτελέσει τη βάση ενός νέου μυθιστορήματος — “Το χαμόγελο της Κατερίνα, της μητέρας του Λεονάρντο“– ενώ παράλληλα ρίχνουν νέο φως στον ίδιο τον καλλιτέχνη. Κάθε νέα ανακάλυψη για τον ντα Βίντσι αμφισβητείται έντονα από τον μικρό κόσμο των ειδικών που τον μελετούν, αλλά ο Vecce επιμένει ότι τα στοιχεία υπάρχουν.
Μεταξύ των εγγράφων που βρήκε είναι ένα έγγραφο γραμμένο από τον ίδιο τον πατέρα του ντα Βίντσι, ένα νομικό έγγραφο χειραφέτησης της Κατερίνα, “για να ανακτήσει την ελευθερία της και να ανακτήσει την ανθρώπινη αξιοπρέπειά της”.
“Πνεύμα της ελευθερίας”
Το έγγραφο αυτό χρονολογείται το 1452 και παρουσιάστηκε την Τρίτη σε συνέντευξη Τύπου στην έδρα του εκδοτικού οίκου Giunti στη Φλωρεντία.
Γράφτηκε από “τον άνθρωπο που αγάπησε την Κατερίνα όταν ήταν ακόμη σκλάβα, που της χάρισε αυτό το παιδί που ονομαζόταν Λεονάρντο και (ήταν) επίσης το πρόσωπο που βοήθησε στην απελευθέρωσή της”, δήλωσε ο Vecce.
Ο ισχυρισμός του προσφέρει μια ριζική αλλαγή προοπτικής για τον ντα Βίντσι, ο οποίος πιστεύεται ότι ήταν προϊόν μιας σχέσης μεταξύ του Πέτερ ντα Βίντσι και μιας άλλης γυναίκας, της νεαρής χωρικής από την Τοσκάνη Κατερίνα ντι Μέο Λίπι.
Γεννημένος το 1452 στην ύπαιθρο έξω από τη Φλωρεντία, ο ντα Βίντσι πέρασε τη ζωή του ταξιδεύοντας σε όλη την Ιταλία πριν πεθάνει στην Αμπουάζ της Γαλλίας το 1519, στην αυλή του βασιλιά Φραγκίσκου Α’. Ο Vecce πιστεύει ότι η δύσκολη ζωή της “μετανάστριας” μητέρας του είχε αντίκτυπο στο έργο του λαμπρού γιου της. “Η Κατερίνα άφησε στον Λεονάρντο μια σπουδαία κληρονομιά, σίγουρα το πνεύμα της ελευθερίας”, είπε, “το οποίο εμπνέει όλο το πνευματικό επιστημονικό του έργο”.
Ο Ντα Βίντσι ήταν πολυμαθής, ένας καλλιτέχνης που κατέκτησε πολλούς κλάδους, όπως η γλυπτική, το σχέδιο, η μουσική και η ζωγραφική, αλλά και η μηχανική, η ανατομία, η βοτανική και η αρχιτεκτονική. “Δεν άφησε τίποτα να τον σταματήσει”, δήλωσε ο Vecce.
Κάποιοι μπορεί να θεωρούν την ιδέα ότι αυτή η επιτομή του “ανθρώπου της Αναγέννησης” ήταν προϊόν μιας τέτοιας ένωσης πολύ καλή για να είναι αληθινή.
Αλλά ο Paolo Galluzzi, ιστορικός του Ντα Βίντσι και μέλος της διάσημης επιστημονικής ακαδημίας Lincei στη Ρώμη, δήλωσε ότι είναι “μακράν η πιο πειστική”.
Μιλώντας στο AFP, υπογράμμισε την ποιότητα των εγγράφων που ανακάλυψε ο συνάδελφός του, προσθέτοντας ότι “πρέπει να παραμείνει μια ελάχιστη αμφιβολία, επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε τεστ DNA”.
Ο Galluzzi δήλωσε επίσης ότι δεν εκπλήσσεται. Η περίοδος στην οποία γεννήθηκε ο ντα Βίντσι σηματοδοτεί “την αρχή της νεωτερικότητας, τις ανταλλαγές μεταξύ ανθρώπων, πολιτισμών και πολιτισμών που γέννησαν τον σύγχρονο κόσμο”, είπε.