* Δρ. Ευάγγελος Βενέτης
Έκλεισε ένας χρόνος από την στιγμή που στις 5 Ιουνίου 2017 η Σαουδική Αραβία διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με το Κατάρ. Το παράδειγμά της ακολούθησαν οι υπόλοιπες αραβικές χώρες του Περσικού Κόλπου με το Κουβέιτ να τηρεί διπλωματική στάση διαπραγματευτικού χαρακτήρα στην κρίση που προέκυψε στις τάξεις των χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας των αραβικών χωρών της νότιας ακτής του Περσικού Κόλπου.
Με την κατηγορία ότι η Ντόχα δεν συνάδει με την στρατηγική της Σαουδικής Αραβίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, στο Παλαιστινιακό και εν γένει, το Ριάντ επέβαλε οικονομικό αποκλεισμό και κυρώσεις στο Κατάρ, κυρώσεις οι οποίες είναι σε ισχύ έως σήμερα.
Από την πλευρά του το Κατάρ αντιμετώπισε τις κυρώσεις της Σ. Αραβίας με ψυχραιμία και εφαρμόζοντας την πολυδιάστατη διπλωματία του τόσο έναντι της Δύσης όσο και της Ευρασίας, αναπτύσσοντας εναλλακτικά υποστηρικτικά δίκτυα για να αντιπαρέλθει τις κυρώσεις τονώνοντας τις σχέσεις του με την Ευρώπη, Ρωσία, ΗΠΑ, Κίνα, Τουρκία και το Ιράν. Η δε πρόσφατη πρόθεση της Ντόχας να εξοπλιστεί με το αμυντικό σύστημα αεράμυνας S-400 προκάλεσε την άμεση διπλωματική αντίδραση του Ριάντ.
Η συνεχιζόμενη κρίση στις σχέσεις των δύο μέχρι πρότινος αδελφών σουνιτικών χωρών της Αραβικής Χερσονήσου έχει επιφέρει βαθύ ρήγμα στην γεωπολιτική ασφάλεια της περιοχής, και δη του Ριάντ, κάτι που αποτυπώνεται ανάγλυφα στον πόλεμο της Υεμένης, όπου η Σαουδική Αραβία έχει εκτεθεί σε έναν ναπολεόντειο πόλεμο τύπου Ρωσίας χωρίς προοπτική απεμπλοκής στο προσεχές μέλλον και με τεράστιο οικονομικό και πολιτικό τίμημα για το Ριάντ.
Παράλληλα η παγίωση της σαουδο-καταρινής κρίσης και αντιπαλότητας αναμένεται να έχει σημαντικές προεκτάσεις στην ανακατανομή γεωπολιτικής ισχύος στον σουνιτο-σηιτικό ανταγωνισμό στην Μ. Ανατολή με συγκεκριμένα παραδείγματα την Μεσοποταμία και την Παλαιστίνη.
Το σημαντικότερο στοιχείο ωστόσο της εν λόγω αντιπαράθεσης είναι η επίδρασή της στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και των δύο χωρών, ιδιαίτερα της Σαουδικής Αραβίας η οποία βρίσκεται εν τω μέσω ενός αγώνα διαδοχής στο θρόνο της χώρας με πολύπλευρες και πολύπτυχες αποχρώσεις και συνέπειες για την σταθερότητα της χώρας.
* Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μ. Ανατολής ΕΛΙΑΜΕΠ