Οι βρετανικές δικαστικές αρχές έδωσαν σήμερα το “πράσινο φως” στην υπηρεσία που έχει αναλάβει την προστασία των προσωπικών δεδομένων να προχωρήσει σε έρευνες στα γραφεία της εταιρείας Cambridge Analytica, η οποία κατηγορείται ότι απέκτησε πρόσβαση στα στοιχεία εκατομμυρίων χρηστών του Facebook, χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
Ένας δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου ενέκρινε το αίτημα της υπηρεσίας ICO να ερευνήσει τα γραφεία της εταιρείας στο Λονδίνο.
“Είμαστε ικανοποιημένοι με την απόφαση του δικαστή, σκοπεύουμε να εκτελέσουμε το ένταλμα σύντομα”, είπε ένας εκπρόσωπος της υπηρεσίας.
Η επικεφαλής της ICO Ελίζαμπεθ Ντέναμ είχε ζητήσει την έκδοση του εντάλματος αφού αποκαλύφθηκε ότι η εταιρεία υπέκλεψε τα προσωπικά δεδομένα εκατομμυρίων χρηστών του Facebook και τα χρησιμοποίησε για να στηρίξει την προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ το 2016.
Λίγο νωρίτερα, η Επιτροπή Εμπορίου και Ενέργειας της Βουλής των Αντιπροσώπων κάλεσαν επισήμως τον επικεφαλής του Facebook, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, να εξηγήσει ενώπιόν της πώς κατέληξαν τα στοιχεία 50 εκατομμυρίων χρηστών στα χέρια της Cambridge Analytica. Στην ακρόαση αυτή θα εξεταστεί το πώς συλλέγονται και πωλούνται τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών “πιθανότατα χωρίς να ενημερωθούν και χωρίς τη συγκατάθεσή τους, κατά παράβαση της πολιτικής του Facebook”, σημειώνουν σε επιστολή τους ο πρόεδρος της Επιτροπής, ο Ρεπουμπλικανός Γκρεγκ Γουόλντεν και ο Δημοκρατικός Φρανκ Παλόουν.
Δεν είναι γνωστό πότε θα συνεδριάσει η Επιτροπή. Το Κογκρέσο διακόπτει τη λειτουργία του για τις επόμενες δύο εβδομάδες, για τις εαρινές διακοπές.
Ο Ζάκερμπεργκ έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να καταθέσει, εφόσον είναι “το σωστό πρόσωπο στην εταιρεία” για να μιλήσει στους βουλευτές.
Κατάθεση από τον Ζάκερμπεργκ ζητά επίσης και η Επιτροπή Εμπορίου της Γερουσίας. Δύο γερουσιαστές έχουν ζητήσει από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου, τη ρυθμιστική αρχή για τα δικαιώματα των καταναλωτών, να ερευνήσει αν και άλλες εταιρείες απέκτησαν παρανόμως προσωπικά δεδομένα των χρηστών του Facebook.
Όσα πρέπει να ξέρετε για το σκάνδαλο
Η «μηχανή προπαγάνδας» της Cambridge Analytica ή για άλλους, ο πιο εξελιγμένος φορέας υπηρεσιών επικοινωνίας έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων και είναι υπό έρευνα αν έγινε κατάχρηση των δεδομένων άνω των 50 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook με σκοπό να επηρεάσει τις εκλογικές τους προτιμήσεις στις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές για λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ.
Πώς πήραν τα δεδομένα στα χέρια τους
Η Cambridge Analytica συνεργάστηκε με την Global Science Research (GSR), η οποία έστησε ένα κουίζ με ονομασία “thisiyourdigitallife” και το διαφήμισε ως “κοινωνικό πείραμα που χρησιμοποιούν ψυχολόγοι“.
Περίπου 270.000 χρήστες ασχολήθηκαν με την εφαρμογή-κουίζ, η οποία έδωσε άμεσα πρόσβαση στην GSR (και κατ’ επέκτασιν στην Cambridge Analytica) σε πληροφορίες που αφορούσαν τον τόπο κατοικίας, τις λίστες με τους φίλους τους και τα likes που έχουν κάνει.
Πρόκειται για μια τεράστια παραβίαση των κανόνων που έχει θέσει η Facebook για τους developers. Οι χρήστες νόμιζαν ότι απλά έπαιρναν μέρος σε ένα κουίζ και χωρίς να το γνωρίζουν έδιναν πρόσβαση σε όλα αυτά τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για πολιτικούς σκοπούς.
Πώς οι 270.000 λογαριασμοί οδήγησαν στα 50 εκατομμύρια
Από τις λίστες των φίλων αυτών των 270.000 χρηστών, υπήρξε μια εκθετική αύξηση στα δεδομένα που έφτασαν στα χέρια της Cambridge Analytica με αποτέλεσμα να ξέρει κινήσεις, προτιμήσεις, ενδιαφέρονται για 50.000.000 λογαριασμούς.
Η δημοσιογραφική έρευνα
Για περισσότερο από έναν χρόνο, Observer και New York Times ερευνούσαν την εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Cambridge Analytica για τον ύποπτο ρόλο της στην εκστρατεία υπέρ του Brexit και στις αμερικανικές εκλογές που οδήγησαν στην εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Στο επίκεντρο του ρεπορτάζ βρισκόταν ένας νεαρός άνδρας, που λύνοντας τη σιωπή του βοήθησε στο να αποκαλυφθεί μία από τις μεγαλύτερες παραβιάσεις δεδομένων στο Facebook, σε ένα σκάνδαλο που έχει συγκλονίσει τα τελευταία 24ωρα τις ΗΠΑ και όχι μόνο.
Όπως αποκάλυψε στις δύο εφημερίδες ο Κρίστοφερ Γουάιλι, ένας 28χρονος Καναδός που εργαζόταν για λογαριασμό της Cambridge Analytica, ο ίδιος είχε συμβάλλει καίρια στην δημιουργία ενός ισχυρού προγράμματος λογισμικού, που αντλούσε δεδομένα από εκατομμύρια προφίλ Αμερικανών χρηστών. Αυτά τα δεδομένα στη συνέχεια χρησιμοποιούνταν από τα «αφεντικά» του – χωρίς τη συγκατάθεση των χρηστών – για να προβλέψουν και να επηρεάσουν τις επιλογές τους στην κάλπη.
Το χρονικό της Cambridge Analytica
Από το 2012 ο διδακτορικός φοιτητής Ψυχολογίας στο Cambridge, Μίκαελ Κοσίνσκι, ανέπτυσσε μία θεωρία με βάση την οποία μπορούσε να προβλέψει πολλές πτυχές της προσωπικότητας των ανθρώπων μέσα από τις σελίδες που επισκέπτονται στο Διαδίκτυο, όπως ο σεξουαλικός προσανατολισμός, οι πολιτικές αντιλήψεις, το χρώμα του δέρματος κλπ. Κάθε αγορά που κάνουμε με τις κάρτες μας, κάθε αναζήτηση που κάνουμε στο Google, κάθε κίνηση που κάνουμε όταν το κινητό μας είναι στην τσέπη μας, κάθε «like» είναι αποθηκευμένο.
Αυτήν τη μέθοδο, απέκτησε η SCL (Strategic Communications Laboratories), μητρική της Cambridge Analytica, η οποία δημιουργήθηκε το 2013 και κατόπιν ενεπλάκη στην καμπάνια υπέρ του Brexit και μετά στις αμερικανικές εκλογές. Όπως ανέφερε δημοσίευμα του Das Magazin το 2017, μέσω των συγκεκριμένων ψυχομετρικών μεθόδων και τεχνικών Big Data είναι δυνατή η διαμόρφωση προφίλ χρηστών με τέτοιο βαθμό ακριβείας, που καθίσταται δυνατή η μαζική αποστολή στοχευμένων, εξατομικευμένων μηνυμάτων με καταλυτικά αποτελέσματα. «Έχουμε κάνει το προφίλ της προσωπικότητας του κάθε ενηλίκου στις ΗΠΑ- 220 εκατομμύρια ανθρώπους» δηλώνει χαρακτηριστικά ο CEO της Cambridge Analytica, Αλεξάντερ Νιξ.
Η εταιρεία, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ενεπλάκη στις καμπάνιες του Τεντ Κρουζ και μετά του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ γίνεται λόγος για «dark posts», δηλαδή χορηγούμενα posts στο Facebook που μπορούσαν να βλέπουν μόνο χρήστες με συγκεκριμένα προφίλ. «Σχεδόν κάθε μήνυμα που έβγαλε ο Τραμπ ήταν data-driven» υποστηρίζει ο Νιξ. Όπως σημειώνεται στο ρεπορτάζ, και οι Δημοκρατικοί χρησιμοποίησαν παρόμοιες μεθόδους, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν πως βασίστηκαν σε ψυχομετρικά προφίλ.
Σύμφωνα με τον ίδιο τον Νιξ, η Cambridge Analytica αγοράζει προσωπικά δεδομένα από διαφορετικές πηγές, όπως τα υποθηκοφυλακεία, δεδομένα αυτοκινήτων, δεδομένα για ψώνια, κάρτες bonus, συνδρομές σε λέσχες, τι περιοδικά διαβάζεις, σε ποιες εκκλησίες πηγαίνεις. Κατόπιν, τα συνδυάζει με τους εκλογικούς καταλόγους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και online δεδομένα και προβλέπει ένα προφίλ προσωπικότητας που βασίζερται σε μεγάλο βαθμό στις θεωρίες του Κοζίνσκι. Ψηφιακά ίχνη γίνονται ξαφνικά πραγματικοί άνθρωποι με φόβους, ανάγκες, ενδιαφέροντα και διευθύνσεις κατοικίας.
We strongly deny the claims recently made by the New York Times, the Guardian and Channel 4 News. Read our latest press release: https://t.co/G8cnv5G8oc
— Cambridge Analytica (@CamAnalytica) March 19, 2018
«Λίγο πολύ, κάθε μήνυμα που έλεγε ο Trump είχε βάση δεδομένα», θυμάται ο Alexander Nix. Την ημέρα που έγινε το τρίτο προεδρικό ντιμπέιτ μεταξύ Trump και Clinton, η ομάδα του Trump δοκίμασε 175.000 διαφορετικές παραλλαγές για τα επιχειρήματά του, προκειμένου να βρουν τις σωστές εκδοχές πάνω απ’όλα μέσω Facebook. Τα μηνύματα διέφεραν ως επί το πλείστον μόνο σε μικροσκοπικές λεπτομέρειες, προκειμένου να εστιάσουν τους αποδέκτες κατά τον βέλτιστο ψυχολογικό τρόπο: διαφορετικοί τίτλοι, χρώματα, λεζάντες, με φωτογραφία ή βίντεο. Αυτή η ακριβής προσαρμογή προσεγγίζει και τις μικρότερες ομάδες, μας εξήγησε σε συνέντευξη ο Nix. «Μπορούμε να απευθυνθούμε σε χωριά ή πολυκατοικίες με στοχευμένο τροπο. Ακόμα και σε άτομα». Σύμφωνα με τον Νιξ, η εταιρεία κέρδισε από τη συνεργασία της με τον Τραμπ, πάνω από 15 εκατομμύρια δολάρια.