Το 1906, ο αστρονόμος και επιχειρηματίας Percival Lowell ξεκίνησε μια έρευνα για τον “Πλανήτη Χ”, έναν υποθετικό γιγάντιο πλανήτη που περιφέρεται γύρω από τον ήλιο και η τροχιά του βρίσκεται πέρα από τον Ποσειδώνα. Ο Λόουελ ήταν πεπεισμένος ότι ο πλανήτης Χ υπήρχε, στηριζόμενος σε κάποιες υποτιθέμενες ανωμαλίες που είχε παρατηρήσει στις τροχιές του Ποσειδώνα και του Ουρανού. Η πεποίθησή του οδήγησε τελικά στην ανακάλυψη του Πλούτωνα το 1930, αν και οι επιστήμονες διαπίστωσαν αργότερα ότι ο νάνος πλανήτης ήταν πολύ μικρός για να έχει βαρυτική επίδραση στην τροχιά του Ποσειδώνα (πόσο μάλλον του Ουρανού).
Σήμερα, η υπόθεση του πλανήτη Χ θεωρείται σε μεγάλο βαθμό απαξιωμένη. Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε τους αστρονόμους να αναζητούν πλανήτες στα πέρατα του ηλιακού συστήματος. Και σύμφωνα με μια νέα μελέτη, μπορεί να υπάρχουν εκεί έξω – μόνο που είναι πολύ πιο μακριά από ό,τι θα μπορούσε να προβλέψει ο Λόουελ.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών προσομοίωσε πρόσφατα την ασταθή ουράνια μηχανική του πρώιμου ηλιακού συστήματος. Διαπίστωσαν ότι υπάρχει πιθανότητα ένα ή περισσότερα σώματα μεγέθους πλανήτη να ήρθαν σε ακινησία στο νέφος Oort, μια τεράστια συλλογή παγωμένων αντικειμένων που εκτείνεται από μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια έως αρκετά τρισεκατομμύρια μίλια από τον ήλιο, σύμφωνα με τη NASA. Το νέο έγγραφο που περιγράφει την εργασία έχει δημοσιευτεί στον preprint server arXiv και δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους.
Πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το ηλιακό σύστημα σχηματίστηκε για πρώτη φορά, ήταν ένα ακατάστατο μέρος. Η βαρύτητα έστελνε τα συντρίμμια από το ταχύτατα ψυχρό πρωτοπλανητικό νέφος σκόνης να πετάγονται σαν κοσμικές μπάλες μπιλιάρδου. Περιστασιακά, υπολόγισαν οι ερευνητές, μεγάλα κομμάτια συντριμμιών – ακόμη και σε μέγεθος πλανήτη – θα εκσφενδονίζονταν αρκετά μακριά ώστε να ξεφύγουν εντελώς από τη βαρύτητα του ήλιου.
Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει τέτοιους “αποστάτες πλανήτες” να περιφέρονται σε μακρινά ηλιακά συστήματα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχει περίπου 0,5% πιθανότητα ένας από αυτούς τους περιπλανώμενους πλανήτες να έχει σχηματιστεί στο δικό μας σύστημα και να έχει καταλήξει στο νέφος Oort καθώς απομακρυνόταν από τον ήλιο.
Όμως, όπως υπολόγισε η ομάδα, είναι ελαφρώς πιο πιθανό ότι ένας αποστάτης πλανήτης σαν τον Ποσειδώνα από ένα άλλο ηλιακό σύστημα πιάστηκε από τη βαρύτητα του ήλιου και ήρθε να αναπαυθεί κάπου στο νέφος Oort. Οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο είναι περίπου 7%, και αν αυτό ισχύει, τότε ένα αντικείμενο παρόμοιο με τον πλανήτη Χ που αναζητούσε εδώ και καιρό ο Lowell μπορεί τελικά να υπάρχει εκεί έξω, αν και θα είναι ακόμα πολύ μακριά για να επηρεάσει την τροχιά του Ποσειδώνα.
Ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι το πιθανότερο είναι το νέφος Oort να αποτελείται από μια συλλογή πολύ μικρότερων παγωμένων αντικειμένων. Δεδομένου του μεγέθους και της απόστασης του νέφους Oort, όμως, ίσως να μην μάθουμε ποτέ με βεβαιότητα τι κρύβεται εκεί έξω.