Eξ αποστάσεως εγκεκριμένη ψηφιακή υπογραφή, διαδικτυακή ενοικίαση αυτοκινήτου με τη χρήση των ηλεκτρονικών διαπιστευτηρίων άδειας οδήγησης, χρήση υπηρεσιών στο gov.gr, άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού, καταγραφή κάρτας SIM κινητού τηλεφώνου, ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Αυτές είναι οι πρώτες έξι περιπτώσεις χρήσης (use cases) οι οποίες αφορούν την ηλεκτρονική ταυτοποίηση Ευρωπαίων πολιτών της ΕΕ, με την χρήση ψηφιακού πορτοφολιού στο κινητό τους.
Συγκεκριμένα, στις 7/3/2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της θέσπισης ενός πλαισίου για τη ψηφιακή ταυτότητα της ΕΕ, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία της ΕΕ προς ένα πιο ασφαλές και προσβάσιμο ψηφιακό τοπίο.
Αυτό διευκολύνει την κοινοπραξία POTENTIAL (Pilots for European Digital Identity Wallet), να επιταχύνει το πιλοτικό έργο μεγάλης κλίμακας που εξελίσσεται, αποσκοπώντας στη δημιουργία πιλοτικής εφαρμογής του ευρωπαϊκού πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας (EUDIW). Όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων 19 χωρών και της Ουκρανίας που συμμετέχουν στο έργο, δεσμεύονται να διαθέσουν τα ψηφιακά πορτοφόλια της ΕΕ εντός 24 μηνών από την έναρξη ισχύος των εκτελεστικών πράξεων, όπως ορίζει ο κανονισμός.
Το ψηφιακό πορτοφόλι ως εφαρμογή για κινητές συσκευές επιτρέπει στους χρήστες να αποθηκεύουν και να διαχειρίζονται απρόσκοπτα τα δεδομένα τους, διατηρώντας παράλληλα την ιδιωτικότητα τους. Δίνοντας έμφαση στη διαφάνεια, την καινοτομία και την ασφάλεια, τα εθνικά ψηφιακά πορτοφόλια θα πρέπει να είναι ανοικτού κώδικα, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και τη διαφάνεια. Θα είναι δωρεάν για τα φυσικά πρόσωπα και εντελώς προαιρετικό για κάθε Ευρωπαίο πολίτη.
Το πρωτότυπο του ψηφιακού πορτοφολιού της ΕΕ πρόκειται τώρα να εφαρμοστεί σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες, με την κάθε χώρα να υλοποιεί το δικό της, που βρίσκεται σε διαφορετικά στάδια εξέλιξης και ωρίμανσης.
Ενα βήμα μπρος η Ελλάδα
Να επισημάνουμε ότι για την Ελλάδα, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ηγείται του συντονισμού σε συνεργασία με το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ ΑΕ-GRNET), φορέα του υπουργείου και σύμφωνα με τον καθηγητή Πάνο Λουρίδα, διευθυντή έρευνας και ανάπτυξης της ΕΔΥΤΕ, για την εξέλιξη του ψηφιακού πορτοφολιού στην Ελλάδα: «Αυτή είναι η στιγμή που περιμέναμε. Θα βασιστούμε στην ενθουσιώδη υιοθέτηση του ελληνικού ψηφιακού πορτοφολιού, με το οποίο είμαστε ένα βήμα μπροστά, και το γεγονός ότι θεσμοθετείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μας δίνει το πράσινο φως για να παραδώσουμε προηγμένες τεχνολογικές λύσεις που θα επιτρέψουν προηγμένες ψηφιακές υπηρεσίες προς τους πολίτες σε όλη την Ευρώπη. Έπειτα από σχολαστικό σχεδιασμό, μπορεί τώρα να ξεκινήσει η ουσιαστική υλοποίηση των τεχνικών εργασιών για την παράδοση του πορτοφολιού EUDIW στην Ελλάδα, μαζί με τα άλλα κράτη μέλη».
Από την πλευρά του, ο Florent Tournois, συντονιστής του έργου POTENTIAL αναφέρει ότι «το πρόσφατα θεσπισμένο νομικό πλαίσιο και η πολυαναμενόμενη κυκλοφορία μιας νέας έκδοσης του πλαισίου αρχιτεκτονικής και αναφοράς (ARF) θα μας επιτρέψουν να επιταχύνουμε την τεχνική ανάπτυξη του οικοσυστήματος του πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ (EUDIW) και να πραγματοποιήσουμε δοκιμές σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν. Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ένα εξαιρετικά ασφαλές διαλειτουργικό οικοσύστημα πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας, αναγνωρισμένο σε ολόκληρη την ΕΕ, που θα έχει τον χρήστη στο επίκεντρο και θα δίνει στους πολίτες της ΕΕ τη δυνατότητα να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες. Το έργο POTENTIAL προετοιμάζεται να εφαρμόσει διάφορα σενάρια χρήσης με επιτυχία το EUDIW σε εθνικό και διασυνοριακό επίπεδο, παρέχοντας την τεχνογνωσία και τις προτάσεις του στην Επιτροπή».
Το Πλαίσιο Αρχιτεκτονικής και Αναφοράς (ARF) θεσπίζει κοινά πρότυπα και τεχνικές προδιαγραφές για τα κράτη μέλη προκειμένου να δημιουργήσουν ή να προσαρμόσουν τα ψηφιακά πορτοφόλια τους.
Με επικεφαλής τη Γαλλία και τη Γερμανία, το POTENTIAL είναι το μεγαλύτερο από τα τέσσερα πιλοτικά προγράμματα μεγάλης κλίμακας που επιλέχθηκαν από την Επιτροπή για την προώθηση της ψηφιακής ταυτότητας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Με τη συμμετοχή περισσότερων από 140 ιδρυμάτων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε ολόκληρη την Ευρώπη, το έργο αποσκοπεί να διασφαλίσει ότι όλες οι εθνικές εφαρμογές του πορτοφολιού είναι διαλειτουργικές μεταξύ τους και να δοκιμάσει τις καθορισμένες περιπτώσεις χρήσης, τόσο online όσο και offline.