Το Βατικανό, ως το κέντρο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, έχει αποτελέσει διαχρονικά εστία για πολυάριθμες θεωρίες συνωμοσίας, που συχνά συνδέονται με τα μυστικά του αρχεία, τα οικονομικά του, αλλά και τη διαχείριση υπερφυσικών ή ανεξήγητων φαινομένων. Θρύλοι χιλιάδω ετών κυκλοφορούν πίσω από κλειστές πόρτες αλλά και σε διαδικτυακές συζητήσεις με τα φερόμενα ως ντοκουμέντα να γεμίζουν τις οθόνες.
Μυστικά Αρχεία και UFO
Τα μυστικά αρχεία του Βατικανού είναι διαχρονικός «μαγνήτης» για θεωρίες συνωμοσίας. Ερευνητές ισχυρίζονται ότι το Βατικανό διαθέτει απόρρητα ντοκουμέντα για θεάσεις UFO και εξωγήινη ζωή, τα οποία κρύβονται στις υπόγειες βιβλιοθήκες του. Υπάρχουν μαρτυρίες πως το Βατικανό συνεργάστηκε με κυβερνήσεις, όπως των ΗΠΑ, για την απόκρυψη στοιχείων σχετικά με UFO, ενώ κάποιοι ερμηνεύουν ακόμη και το «Τρίτο Μυστικό της Φατίμα» ως αναφορά σε εξωγήινη επαφή.
Το «Τρίτο Μυστικό της Φατίμα»
Το περιβόητο «Τρίτο Μυστικό της Φατίμα» έχει αποτελέσει αντικείμενο έντονων εικασιών. Πολλοί πιστοί αμφισβητούν την επίσημη εξήγηση του Βατικανού (ότι αφορά την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’), υποστηρίζοντας πως το πραγματικό περιεχόμενο παραμένει κρυφό, ίσως επειδή προβλέπει καταστροφικά γεγονότα ή αποκαλύπτει πληροφορίες που θα άλλαζαν ριζικά την αντίληψη για τον κόσμο.
Οικονομικά σκάνδαλα και δολοφονίες
Η αιφνίδια και ανεξήγητη, για πολλούς, δολοφονία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Α’ το 1978, μόλις 33 ημέρες μετά την εκλογή του, έχει τροφοδοτήσει θεωρίες που εμπλέκουν τη μαφία, μασονικές στοές και το τραπεζικό σύστημα του Βατικανού. Υποστηρίζεται ότι ο Πάπας βρέθηκε σε κίνδυνο λόγω της πρόθεσής του να αποκαλύψει διαφθορά στη Τράπεζα του Βατικανού και να προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές. Ορισμένοι ερευνητές μιλούν για οργανωμένο φόνο με εμπλοκή τραπεζιτών, καρδιναλίων και μαφιόζων.
Η θεωρία της «Ιουδαιο-Μασονικής» συνωμοσίας
Από τον 19ο αιώνα κυκλοφορεί η θεωρία ότι μασονικές και εβραϊκές ομάδες επιδιώκουν να αλλοιώσουν ή να ελέγξουν το Βατικανό, με στόχο τη διάβρωση της Εκκλησίας εκ των έσω. Αυτή η θεωρία υποστηρίζει ότι μετά το 1958 οι «πραγματικοί» πάπες αντικαταστάθηκαν από ψευδοπάπες, αποτέλεσμα μυστικών μηχανορραφιών (γνωστή και ως «Cardinal Siri thesis»).
Άλλα μυστήρια και «κατάρες»
Υπάρχουν δοξασίες για «κατάρες» που σχετίζονται με τις έρευνες στα υπόγεια του Βατικανού, όπως για την αναζήτηση των οστών του Αποστόλου Πέτρου. Ανεξήγητοι θάνατοι εργατών και αρρώστιες παπών έχουν ερμηνευτεί ως σημάδια ότι κάποια μυστικά δεν πρέπει να αποκαλυφθούν