Στην αυγή της ψηφιακής εποχής, όταν τα κινητά τηλέφωνα ήταν ακόμα μια καινοτομία και οι σύντομες συνομιλίες γίνονταν μέσα από τα -μετά παρασίτων- σήματα της φωνητικής κλήσης, ένα νέο εργαλείο επικοινωνίας αναδυόταν, έτοιμο να αλλάξει για πάντα τον τρόπο που μιλούσαμε με τους αγαπημένους μας: το SMS.
Με λίγους μόνο χαρακτήρες, κατάφερε να γεφυρώσει αποστάσεις, να εκφράσει συναισθήματα και να φέρει κοντά τους ανθρώπους με έναν τρόπο που κανείς δεν είχε φανταστεί.
Όμως, όπως κάθε πρωτοπόρος στην τεχνολογία, η εποχή της βασιλείας του δεν ήταν δυνατόν να διαρκέσει για πάντα. Η άφιξη των smartphone, όπως το iPhone, και των εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων, όπως το WhatsApp, έφεραν μια νέα εποχή στην ψηφιακή επικοινωνία, αφήνοντας το ταπεινό SMS ως ένα απομεινάρι μιας εποχής που ξεθωριάζει.
Έτσι, το SMS από το ύψος της επαναστατικής του εισαγωγής, βρέθηκε σταδιακά να χάνει τη λάμψη του, παραχωρώντας τη θέση του στις πιο σύγχρονες και ευέλικτες μορφές επικοινωνίας που γνωρίζουμε σήμερα.
Πώς ξεκίνησαν
Η ιστορία αναφέρει ότι το SMS, ή Short Message Service, είναι η υπηρεσία που επιτρέπει την αποστολή σύντομων μηνυμάτων κειμένου μεταξύ κινητών τηλεφώνων.
Ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και έγινε γρήγορα δημοφιλές λόγω της ευκολίας χρήσης του και του χαμηλού κόστους σε σύγκριση με τις παραδοσιακές τηλεφωνικές κλήσεις.
Το πρώτο στάλθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 1992 από έναν μηχανικό της Vodafone, τον Neil Papworth, και περιείχε την απλή φράση «Merry Christmas». Καλά Χριστούγεννα. Αποτέλεσαν μια επανάσταση στην προσωπική επικοινωνία. Προσέφεραν έναν γρήγορο και άμεσο τρόπο επικοινωνίας που έγινε αγαπητός ιδιαίτερα από τους νέους.
Το πρώτο SMS στάλθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 1992 και έγραφε: «Merry Christmas».
Μέχρι τις αρχές του 2000, τα SMS ήταν η πιο δημοφιλής μορφή γραπτής επικοινωνίας παγκοσμίως. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης για εμπορικούς και επαγγελματικούς σκοπούς, όπως για επιβεβαιώσεις ραντεβού, ειδοποιήσεις τραπεζών και όχι μόνο.
Η χρήση τους κορυφώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 2000, με δισεκατομμύρια μηνύματα να αποστέλλονται καθημερινά σε όλο τον κόσμο.
Για παράδειγμα, το 2012, οι χρήστες σε όλο τον κόσμο έστειλαν περίπου 20,2 τρισεκατομμύρια SMS, αλλά αυτός ο αριθμός έχει μειωθεί από τότε, με την εκτίμηση να φτάνει περίπου τα 10 τρισεκατομμύρια μηνύματα SMS το 2020.
Τι άλλαξε μετά τα smartphones
Η αλήθεια είναι ότι η εμφάνιση των smartphone, ιδιαίτερα του iPhone το 2007, άλλαξε δραματικά το τοπίο της επικοινωνίας.
Οι νέες συσκευές προσέφεραν πρόσβαση στο διαδίκτυο και επέτρεπαν τη χρήση εφαρμογών που προσέφεραν ευρύτερες δυνατότητες επικοινωνίας από τα παραδοσιακά SMS.
Το 2009, το WhatsApp και άλλες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων εισήχθησαν στην αγορά, επιτρέποντας την αποστολή απεριόριστων μηνυμάτων μέσω του διαδικτύου χωρίς επιπλέον κόστος. Αυτό προσέφερε μια πιο οικονομική εναλλακτική σε σύγκριση με τα SMS, ειδικά για μηνύματα μεγάλου όγκου ή διεθνείς αποστολές.
Οι νέες εφαρμογές προσέφεραν πλουσιότερες εμπειρίες επικοινωνίας με δυνατότητες όπως οι ομαδικές συνομιλίες, η αποστολή πολυμέσων (φωτογραφίες, βίντεο, αρχεία) και οι κλήσεις φωνής ή βίντεο. Οι χρήστες στράφηκαν γρήγορα προς αυτές τις νέες τεχνολογίες, αφήνοντας πίσω τους τα παραδοσιακά SMS.
Στα μισά του 2024, παρόλο που η χρήση των SMS έχει μειωθεί σημαντικά για προσωπική επικοινωνία, παραμένει σημαντική σε τομείς όπως οι ειδοποιήσεις τράπεζας, τα OTP (One-Time Passwords) για την ασφάλεια των λογαριασμών και τα μηνύματα υπηρεσιών. Είναι επίσης χρήσιμα σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο ή για επικοινωνία σε περιοχές με περιορισμένη κάλυψη δικτύου.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η τάση που αφορά τη χρήση των SMS και των εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό τις παγκόσμιες εξελίξεις. Η ιστορία τους ίδια με εκείνη στον υπόλοιπο κόσμο. Χρησιμοποιούνταν ευρέως τόσο για προσωπική επικοινωνία όσο και για εμπορικούς σκοπούς, όπως διαφημίσεις, ειδοποιήσεις και ενημερώσεις από εταιρείες.
Η έλευση των smartphone, όπως το iPhone και συσκευές Android, άλλαξε τον τρόπο επικοινωνίας και στην χώρα μας. Με την ευρεία διείσδυση αυτών των συσκευών, οι εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων όπως το «WhatsApp», το «Viber», το «Facebook Messenger», και αργότερα το «iMessage» για τους χρήστες iOS, έγιναν οι κυρίαρχες πλατφόρμες επικοινωνίας.
Η χρήση των SMS για προσωπική επικοινωνία έχει πάρει την κατιούσα. Εξακολουθούν πάντως να παίζουν σημαντικό ρόλο σε περιόδους έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, τα SMS χρησιμοποιήθηκαν στην Ελλάδα για την αποστολή αιτήσεων κυκλοφορίας μέσω του αριθμού 13033.
Επίσης, τα μηνύματα έκτακτης ανάγκης από το 112 στην Ελλάδα χρησιμοποιούν SMS για την ταχεία και αποτελεσματική ενημέρωση των πολιτών σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Αν και το SMS ως μέσο επικοινωνίας είναι εκτός βασικών προτιμήσεων, εξακολουθεί να είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για την άμεση ειδοποίηση του κοινού σε επείγουσες καταστάσεις.
Σήμερα, η τεχνολογία RCS (Rich Communication Services) είναι η εξέλιξη των SMS και MMS, παρέχοντας πλουσιότερες δυνατότητες επικοινωνίας μέσω της εφαρμογής μηνυμάτων. Ενώ δεν είναι ακόμα ευρέως χρησιμοποιούμενη στην Ελλάδα, η ανάπτυξή της θα μπορούσε να φέρει νέες δυνατότητες επικοινωνίας στους χρήστες κινητών τηλεφώνων.