Στην ελληνική μυθολογία, οι Αμαζόνες ήταν γυναίκες πολεμίστριες που που κατοικούσαν στη νοτιοανατολική πλευρά του Ευξείνου Πόντου ή στην περιοχή του Καυκάσου. Μυθικός λαός αποτελούνταν αποκλειστικά από γυναίκες που ζούσαν χωρίς άντρες και ήταν άρτια εκπαιδευμένες στρατιωτικά ενώ ζούσαν νομαδικά και αγαπούσαν πολύ τα άλογα και το κυνήγι.
Ο Ηρακλής έπρεπε να αποκτήσει τη μαγική ζώνη της βασίλισσάς τους Ιππολύτης σε έναν από τους άθλους του, ενώ ο Αχιλλέας σκότωσε μια άλλη βασίλισσα, την Πενθεσίλεια, μόνο για να την ερωτευτεί καθώς το όμορφο πρόσωπό της αναδύθηκε από το κράνος της. Ο θάνατος της Πενθεσίλειας περιγράφεται με λεπτομέρεια, όχι στην «Ιλιάδα» όπως θα περίμενε κανείς, αλλά στις «Ηρωίδες» του Οβιδίου και την «Αινειάδα» του Βιργιλίου.
Οι μυθολογικές Αμαζόνες γοήτευσαν όχι μόνο τους αρχαίους Έλληνες, που δημιούργησαν πολλά έργα τέχνης και ιστορίες γι’ αυτές, αλλά και ολόκληρο τον δυτικό κόσμο που συνέχισε να ασχολείται και να εμπνέεται από αυτές μέχρι και τις ημέρες μας. Οι αρχαιολόγοι πλέον ανακαλύπτουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι όντως υπήρχαν.
Οι ανασκαφές τάφων σε νεκρόπολη της εποχής του Χαλκού στο Ναχτσιβάν στο Αζερμπαϊτζάν αποκάλυψαν ότι γυναίκες είχαν ταφεί με όπλα, όπως αιχμές από βέλη, ένα χάλκινο στιλέτο και ένα μαχαίρι, καθώς και κοσμήματα. Οι αρχαιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσαν να ήταν Αμαζόνες που έζησαν πριν από 4.000 χρόνια. Αυτές οι τρομακτικές γυναίκες φημίζονταν για την κοινωνία τους χωρίς άνδρες και την ανδρεία τους στο πεδίο της μάχης, ιδιαίτερα για τη δεξιοτεχνία τους στο τόξο και το βέλος.
«Φαίνεται ότι υπάρχει αλήθεια πίσω από τους μύθους και τους θρύλους της αρχαίας Ελλάδας» είπε η ιστορικός Μπέτανι Χιους είπε στον Observer. Πρόσθεσε ότι αυτά τα στοιχεία ήταν ακόμη πιο σημαντικά αν συνδεθούν με προηγούμενα ευρήματα. Το 2019, τα λείψανα τεσσάρων γυναικών πολεμιστών που είχαν θαφτεί με αιχμές βελών και λόγχες βρέθηκαν στη Ρωσία και, το 2017, Αρμένιοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα λείψανα μιας γυναίκας που φέρεται να είχε πεθάνει από τραύματα μάχης, καθώς μια αιχμή βέλους ήταν θαμμένη στο πόδι της. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τα λείψανα μιας γυναίκας θαμμένης με στιλέτο βρέθηκαν κοντά στα σύνορα με το Καζακστάν.
H Πενθεσίλεια
Η Χιουζ είπε: «Ένας πολιτισμός δεν αποτελείται από έναν μόνο τάφο. Αν μιλάμε για έναν πολιτισμό που διασχίζει τον Καύκασο και τη Στέπα, όπως έλεγαν όλοι οι αρχαίοι, προφανώς χρειάζεσαι κι άλλα κατάλοιπα». Μερικοί από τους σκελετούς αποκαλύπτουν ότι οι γυναίκες είχαν χρησιμοποιήσει τόξα και βέλη εκτενώς, παρατήρησε η επιστήμονας.
«Τα δάχτυλά τους είναι στρεβλά επειδή χρησιμοποιούσαν τόσο πολύ τα βέλη. Οι αλλαγές στις αρθρώσεις των δακτύλων δεν θα συνέβαιναν μόνο από το κυνήγι. Αυτή είναι μια σταθερή, μεγάλη πρακτική. Αυτό που είναι πολύ συναρπαστικό είναι ότι πολλά αποδεικτικά στοιχεία για τα οστά δείχνουν επίσης ξεκάθαρα στοιχεία παρατεταμένου χρόνου πάνω σε σέλα αλόγων. Οι γυναικείες λεκάνες βασικά ανοίγουν επειδή ιππεύουν άλογα. Τα οστά [τους] διαμορφώθηκαν από τον τρόπο ζωής τους».
Η ίδια σημείωσε ότι τα κοσμήματα περιλαμβάνουν κολιέ από καρνέλιο: «Είναι μια ημιπολύτιμη πέτρα. Το βλέπεις συχνά όταν οι άνθρωποι είναι αρχιέρειες ή θεές. Είναι λοιπόν ένα σημάδι γυναικών με στάτους, όπως και τα σκήπτρα».
Τα ευρήματα θα αποκαλυφθούν σε μια νέα σειρά του δικτύου Channel 4 τον Απρίλιο, με τίτλο «The Treasures of the World – Azerbaijan: Silk Roads and the Caucasus» της Mπέτανι Χιούς. Στο ντοκιμαντέρ, μιλάει για τα ευρήματα του Αμαζονίου: «Σιγά σιγά λαμβάνετε αυτά τα λαμπρά στοιχεία που βγαίνουν από τη γη. Αυτός είναι συχνά ο τρόπος, με τις πραγματικά καλύτερες ιστορίες».
Επισκέπτεται το ορεινό χωριό Khinalig στον Καύκασο, το υψηλότερο κατοικημένο μέρος της Ευρώπης. Είναι τόσο απομακρυσμένο που «είναι σαν να χάνεται στο χρόνο», λέει, σημειώνοντας ότι η τοπική του γλώσσα δεν ομιλείται πουθενά αλλού. Υπήρχε ένας οικισμός εκεί από την εποχή του Χαλκού και μερικοί από τους 2.000 κατοίκους του της είπαν σήμερα ότι στην αρχαιότητα, οι γυναίκες τους μεταμφιέζονταν σε άντρες, ιστορία που μεταδόθηκε από γενιά σε γενιά.
Ανακάλυψε αρχαίες ιστορίες για τις Αμαζόνες: «Είπαν, “όλες οι γιαγιάδες μας πολέμησαν. Οι άντρες ήταν όλοι μακριά με τα κοπάδια. Οι γυναίκες κάλυπταν πάντα τα πρόσωπά τους για να πολεμήσουν”, αυτό ακριβώς έλεγαν οι αρχαίες πηγές, έτσι ώστε οι άνθρωποι δεν ήξεραν αν ήταν γυναίκες ή άνδρες».