Ο Άρθουρ Κλαρκ θεωρείται ο μεγαλύτερος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών. Έχει συνεισφέρει με πολλούς ακόμη τρόπους στον πολιτισμό, όπως με ένα κείμενό του γραμμένο το 1945, το οποίο οδήγησε στην επινόηση των δορυφόρων. Τα βιβλία του Κλαρκ έχουν πουλήσει περισσότερα από εκατό εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Έχοντας βραβευτεί το 1961 από την Ουνέσκο για την ικανότητά του να εκλαΐκεύει την επιστήμη, ο Τύπος τον τοποθετούσε στην τριάδα των σημαντικότερων συγγραφέων sci-fi, μαζί με τον Ισαάκ Ασίμοφ και τον Ρόμπερτ Χαϊνλάιν. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ τον προσέγγισε ώστε να συνεργαστούν για την ταινία που έμελλε να θεωρηθεί από τις σημαντικότερες στην ιστορία του κινηματογράφου και από τις πιο επιδραστικές του εικοστού αιώνα, το θρυλικό, πια, σήμερα «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος». Συμφώνησαν να βασιστούν στο διήγημά του «Ο φρουρός» («The Sentinel»), γραμμένο το 1948 για έναν διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το BBC. Τελικά, ο Κλαρκ έγραψε το σενάριο, και παράλληλα μυθιστόρημα βασισμένο στο διήγημα, που τον έκανε ακόμα πιο διάσημο. Η τεράστια επιτυχία της ταινίας οδήγησε το συγγραφέα να γράψει τρεις συνέχειες, το 2010, το 2061 και το 3001: Η τελική οδύσσεια.
ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ και ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, ο Άρθουρ Τσαρλς Κλαρκ γεννήθηκε το 1917 στο Μάινχεντ του Σόμερσετ, μια παραλιακή πόλη 10 χιλιάδων κατοίκων στη νοτιοδυτική Αγγλία. Μικρός ακόμη εκδήλωσε ενδιαφέρον για την αστρονομία και την επιστημονική φαντασία, ξεφυλλίζοντας παλιά αμερικανικά περιοδικά του είδους. Τα φτωχά οικονομικά της οικογένειάς του δεν του επέτρεψαν να φοιτήσει στο πανεπιστήμιο και βρήκε δουλειά ως ελεγκτής σε τμήμα του υπουργείου Παιδείας.
Στη διάρκεια όμως του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πλησιάζει και πάλι τα αγαπημένα του αστέρια υπηρετώντας στη Βασιλική Αεροπορία ως ειδικός στα ραντάρ, ενώ συμμετέχει και στην ανάπτυξη του συστήματος προειδοποίησης που επέτρεψε στη RAF να κερδίσει τη Μάχη της Αγγλίας. Όταν τελείωσε ο πόλεμος κατάφερε να πάρει πτυχίο Μαθηματικών και Φυσικής από το King’s College του Λονδίνου και να αναλάβει τη θέση του διευθυντή της Βρετανικής Διαπλανητικής Εταιρείας. Ήταν ο πρώτος που πρότεινε την ιδέα της χρήσης δορυφόρων σε γεωστατική τροχιά ως αναμεταδοτών στις τηλεπικοινωνίες. Οι γεωστατικοί δορυφόροι που κινούνται σε τροχιά 33.000 χλμ. πάνω από τον Ισημερινό προέκυψαν από δική του ιδέα, γι’ αυτό άλλωστε και η τροχιά τους ονομάζεται τροχιά Κλαρκ.
Ξεκίνησε τη συγγραφική του καριέρα, παντρεύοντας τις επιστημονικές του γνώσεις με την αστείρευτη φαντασία και διορατικότητά του. Αυτό το πιστοποιεί και ένα από τα πρώτα του βιβλία, που εξέδωσε το 1950, με τίτλο «Διαπλανητική πτήση: Εισαγωγή στην αστροναυτική». Τον επόμενο χρόνο ακολούθησε η «Εξερεύνηση του Διαστήματος», όπως και άλλα βιβλία, πάντα με όραμα την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και μόνιμο αίτημα ο άνθρωπος να ταξιδεύσει στο Διάστημα για να ανακαλύψει νέους κόσμους. Απροκάλυπτα άθεος, δεν πίστευε ούτε στη μεταφυσική ούτε σε φαινόμενα που δεν έχουν εξήγηση. Αντιθέτως, πίστευε ότι τα πάντα μπορούν να εξηγηθούν μέσα από την επιστήμη. Το λογοτεχνικό του σύμπαν αφορούσε έναν κόσμο μοναχικό, ψυχρό, μυστικιστικό, σχεδόν εχθρικό, όπου το αίνιγμα της ύπαρξης έπαιρνε άλλη διάσταση χάρη στη γοητεία της καταβύθισης στο άγνωστο, με στόχο την κατάκτησή του. Επίσης δημοφιλή μυθιστορήματά του είναι η «Πόλη και τα άστρα» και οι «Επικυρίαρχοι», αλλά και η σειρά βιβλίων με τίτλο «Ράμα», όπου περιγράφεται η επαφή του ανθρώπου με τον εξωγήινο πολιτισμό.
Όραμά του αποτελούσε η ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων στη Γη, όπως και η εποίκιση άλλων πλανητών. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι ανάμεσα στις πολλές ανακαλύψεις του σχετικά με την τεχνολογία ήταν και μια πρόωρη οραματική προσέγγιση του σημερινού ψηφιακού μας κόσμου. Από το 1964 περιέγραφε μια παγκόσμια κοινωνία που θα επικοινωνούσε μέσα σε δευτερόλεπτα, ενώνοντας τη μία άκρη του κόσμου με την άλλη, χωρίς την προϋπόθεση σταθερού τόπου κατοικίας και εργασίας, με τη δύναμη των δορυφόρων και τη χρήση απλών συσκευών, δηλαδή αυτό ακριβώς που βιώνουμε σήμερα μέσω του διαδικτύου. Συγχρόνως, δεν σταματούσε να προτρέπει την επιστημονική κοινότητα να κατακτήσει το Διάστημα. Όταν, λοιπόν, έναν μόλις χρόνο μετά την προβολή της θρυλικής «Οδύσσειας του Διαστήματος», πραγματοποιήθηκε η πρώτη προσσελήνωση του Apollo 11 στις 20 Ιουλίου 1969, εκείνον επέλεξε το τηλεοπτικό δίκτυο CBS για να σχολιάσει το κοσμοϊστορικό γεγονός, όπως και τις επόμενες πτήσεις που πραγματοποίησαν τα Apollo 12 και 15. Οι τηλεοπτικές αυτές επιτυχίες έφεραν κι άλλες στην αγγλική τηλεόραση, με σειρά εκλαϊκευμένων εκπομπών όπου παρουσίαζε τα μυστήρια του κόσμου και του Διαστήματος μέσα από το δικό του πρίσμα και ερμηνεία.
Το 1998, όταν πια βρισκόταν στην ηλικία των 80 χρόνων, έχοντας τιμηθεί με σημαντικότατα διεθνή βραβεία και εκδώσει περί τα ογδόντα βιβλία, ενώ το όνομά του είχε δοθεί σε φυσικά φαινόμενα, με το που ανακοινώθηκε ότι ο πρίγκιπας Κάρολος θα μετέβαινε στη Σρι Λάνκα για να τον χρίσει ιππότη, ξέσπασε ένα σοβαρό σκάνδαλο.
Η σκανδαλοθηρική «Sunday Mirror» αποκάλυπτε τις υποτιθέμενες επί δεκαετίες παιδεραστικές επιδόσεις του στην πρώην βρετανική αποικία. Η Σρι Λάνκα, όπου, σύμφωνα με τη νομοθεσία της, η ομοφυλοφιλία τιμωρούνταν με δεκαετή φυλάκιση, εκείνη την εποχή ήταν όντως στο στόχαστρο ως σεξουαλικός παράδεισος για παιδεραστές. Το γεγονός ότι ο διάσημος συγγραφέας, ανοιχτά ομοφυλόφιλος, είχε επιλέξει τον τόπο αυτόν για κατοικία του έδινε λαβή για κάθε πιθανή εικασία ομοφοβικού χαρακτήρα. Η εφημερίδα ισχυριζόταν ότι αυτός ακριβώς ήταν ο λόγος της εγκατάστασής του εκεί και ότι η παιδοφιλική του δραστηριότητα πήγαινε πίσω σαράντα χρόνια, κάτι που ο ίδιος αρνήθηκε επανειλημένα.
Μυθιστορήματα
- Against the Fall of Night (Ενάντια στο πέσιμο της νύχτας) (1953)
- Prelude to Space (Πρελούδιο στο Διάστημα) (1951)
- The Sands of Mars (1951)
—μτφ. Σ.Ντούμας, ως «Έξοδος» (εκδ. “Κάκτος”)
- Islands in the Sky (Νησιά στον Ουρανό) (1952)
—μτφ.Βούλα Μάστορη (εκδ. “Πατάκης”)
- Childhood’s End (Το τέλος της παιδικής ηλικίας) (1953)
—μτφ. Δ.Αποστόλου, ως «Οι επικυρίαρχοι» (εκδ. “Πάπυρος-ΒΙΠΕΡ” και εκδ. “Κάκτος”)
- Earthlight Γαιόφως (1955)
—μτφ. Σ.Πανούση (εκδ. “Κάκτος”)
- The City and the Stars Η πόλη και τ’ άστρα (1956, εμπλουτισμένη διασκευή του Against the Fall of Night)
—μτφ.Τάσος Ρούσσος (εκδ. “Κάκτος”)
- The Deep Range (1957)
—μτφ. Σ.Πανούση, ως «Παράξενες Θάλασσες» (εκδ. “Κάκτος”)
- A Fall of Moondust (Μια πτώση στη σκόνη της Σελήνης) (1961)
—μτφ. Χ.Ξενούλης, ως «Ναυάγιο στη Σελήνη» (εκδ. “Κάκτος”)
- Dolphin Island (Το νησί των δελφινιών) 1963)
- Glide Path (Γλιστερό μονοπάτι) (1963)
- A Space Odyssey (Μια Οδύσσεια του Διαστήματος), σειρά τεσσάρων μυθιστορημάτων
1. 2001: A Space Odyssey 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος (1968)—μτφ. Νίκος Μανουσάκης (εκδ. “Anubis”)2. 2010: Odyssey Two (2010 Οδύσσεια 2) (1982)—μτφ. Γιώργος Αθανασιάδης (εκδ. “Anubis”)3. 2061: Odyssey Three (2061. Οδύσσεια Τρία) (1987)—μτφ. Αλέκος Παπιδάς (εκδ. “Κάκτος”)4. 3001: The Final Odyssey (3001. Η Τελική Οδύσσεια) (1997)—μτφ. Γιώργος Μπαρουξής (εκδ. “Bell”)
- Rama (Ράμα), σειρά τεσσάρων μυθιστορημάτων
1. Rendezvous with Rama Ραντεβού με τον Ράμα (1972)—μτφ. Βαγγέλης Κατσάνης (εκδ. “Κάκτος”)2. Rama II (Ράμα II) (1989, σε συνεργασία με τον Gentry Lee)—μτφ. Ρένα Καρακατσάνη (εκδ. “Κάκτος”) 3. The Garden of Rama (Ο Κήπος του Ράμα) (1991, σε συνεργασία με τον Gentry Lee)—μτφ. Ρένα Καρακατσάνη (εκδ. “Κάκτος”) 4. Rama Revealed (Η Αποκάλυψη του Ράμα) (1993, σε συνεργασία με τον Gentry Lee)—μτφ. Έλσα Νικολάου (εκδ. “Κάκτος”)
- Imperial Earth (Η Αυτοκρατορία της Γης) (1975)
—μτφ. Φώντας Κονδύλης (εκδ. “Κάκτος”)
- The Fountains of Paradise (Οι πηγές του Παραδείσου) (1979)
—μτφ. Α.Μιαούλη (εκδ. “Κάκτος”)
- The Songs of Distant Earth (Τα τραγούδια της μακρινής Γης) (1986)
- Cradle Λίκνο (1988, με τον Gentry Lee)
—μτφ. Δ.Π. Κωστελένος (εκδ. “Κονιδάρης”)
- The Ghost from the Grand Banks (1990)
—μτφ. Όλγα Μαύρου, ως «Τιτανικός» (εκδ. “Κάκτος”)
- The Hammer of God (Το σφυρί του Θεού) (1993)
- Richter 10 (1996, με τον Mike McQuay)
- The Trigger (1999, με τον Michael P. Kube-McDowell)
- The Light of Other Days (Το φως των άλλων ημερών) (2000, με τον Stephen Baxter)
- A Time Odyssey (Μια Οδύσσεια του Χρόνου) σειρά τριών μυθιστορημάτων σε συνεργασία με τον Stephen Baxter
—μτφ.Θωμάς Μαστακούρης (εκδ. “Αίολος”)1. Time’s Eye (Το μάτι του χρόνου) (2004)2. Sunstorm (Ηλιακή καταιγίδα) (2005)3. Firstborn (Πρωτογέννητοι) (2007)