Η τεχνολογία διεπαφής εγκεφάλου-υπολογιστή βρίσκεται στον πυρήνα ταινιών όπως οι ταινίες Ready Player One, The Matrix και Avatar. Αλλά εκτός της σφαίρας της επιστημονικής φαντασίας, η εν λόγω τεχνολογία χρησιμοποιείται στην πραγματικότητα για σκοπούς όπως να βοηθήσουν παράλυτους ανθρώπους να επικοινωνήσουν, να μελετήσουν τα όνειρα και να ελέγξουν ρομπότ.
Ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Elon Musk ανακοίνωσε τον Ιανουάριο ότι η εταιρεία νευροτεχνολογίας Neuralink είχε εμφυτεύσει για πρώτη φορά ένα τσιπ υπολογιστή σε άνθρωπο. Τον Φεβρουάριο, ανακοίνωσε ότι ο ασθενής ήταν σε θέση να ελέγχει ένα ποντίκι υπολογιστή με τις σκέψεις του.
Ο στόχος της Neuralink είναι να βοηθήσει ανθρώπους που διαφορετικά δεν μπορούν να επικοινωνήσουν και να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον. Αλλά οι λεπτομέρειες είναι λίγες και καταγράφεται ένα κενό ενημέρωσης. Το έργο έκρουσε αμέσως τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την ιδιωτικότητα του εγκεφάλου, τον κίνδυνο πειρατείας και άλλα πράγματα που θα μπορούσαν να πάνε στραβά.
Ο Δρ Steve Kassem, ανώτερος ερευνητής στο Neuroscience Research Australia, λέει ότι υπάρχουν και άλλοι σε αυτό το πεδίο που δραστηριοποείται η Neuralink. Δεν είναι η πρώτη εταιρεία που κάνει ένα νευρωνικό εμφύτευμα, λέει. Στην πραγματικότητα, η Αυστραλία αποτελεί “hotspot” για τη σχετική νευρολογική έρευνα.
Ένα πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ, το οποίο έχει λάβει χρηματοδότηση εκατομμυρίων από το υπουργείο Άμυνας, βρίσκεται σήμερα στην τρίτη φάση της επίδειξης του τρόπου με τον οποίο οι στρατιώτες μπορούν να χρησιμοποιούν τα εγκεφαλικά τους σήματα για να ελέγχουν έναν ρομποτικό σκύλο.
“Καταφέραμε [να αποδείξουμε] ότι ένας στρατιώτης μπορεί να χρησιμοποιήσει τον εγκέφαλό του για να δώσει μια εντολή ώστε να αναθέσει στο σκύλο να φτάσει σε έναν προορισμό εντελώς χωρίς χέρια … έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τα χέρια τους για άλλους σκοπούς”, λέει ο καθηγητής Lin, διευθυντής του Κέντρου Υπολογιστικής Νοημοσύνης και BCI του UTS.
Ο στρατιώτης χρησιμοποιεί γυαλιά υποβοηθούμενης πραγματικότητας με μια ειδική διεπαφή γραφενίου για να δίνει εντολές στον εγκέφαλο με σήματα που στέλνουν το ρομποτικό σκύλο σε διαφορετικά μέρη. Ο Lin λέει ότι εργάζονται για να κάνουν την τεχνολογία πολλαπλών χρηστών, ταχύτερη και ικανή να ελέγχει άλλα οχήματα, όπως drones.
Εν τω μεταξύ, η εταιρεία Neurode του Σίδνεϊ δημιούργησε ένα ακουστικό που βοηθά τα άτομα με ΔΕΠΥ, παρακολουθώντας τον εγκέφαλό τους και παρέχοντας ηλεκτρονικούς παλμούς για την αντιμετώπιση των αλλαγών. Μια άλλη ομάδα του UTS εργάζεται πάνω στην DreamMachine, η οποία στοχεύει στην ανακατασκευή ονείρων από εγκεφαλικά σήματα. Χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη και δεδομένα ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος για τη δημιουργία εικόνων από το υποσυνείδητο.
Και έπειτα υπάρχουν τα εμφυτεύματα.
Η Synchron ξεκίνησε από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και τώρα εδρεύει και στη Νέα Υόρκη. Χρησιμοποιεί ένα πλέγμα που εισάγεται στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου και επιτρέπει στους ασθενείς να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, στέλνοντας ένα σήμα που λειτουργεί λίγο σαν το Bluetooth. Οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν ηλεκτρονικές αγορές, να στέλνουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και να επικοινωνούν χρησιμοποιώντας την τεχνολογία για τον έλεγχο ενός υπολογιστή. Η Synchron έχει εμφυτεύσει το πλέγμα σε έναν αριθμό ασθενών και τους παρακολουθεί, συμπεριλαμβανομένου ενός στην Αυστραλία. Στον ασθενή P4, ο οποίος πάσχει από νόσο του κινητικού νευρώνα, εμφυτεύθηκε το πλέγμα πριν από μερικά χρόνια.
“Πιστεύω ότι έχει κάνει πάνω από 200 συνεδρίες”, λέει ο Gil Rind, ανώτερος διευθυντής προηγμένης τεχνολογίας της Synchron. “Εξακολουθεί να είναι δυνατός με τα εμφυτεύματα και συνεργάζεται πολύ στενά μαζί μας.
“Είναι σε θέση να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή του μέσω του συστήματος … Καθώς η ασθένεια έχει προχωρήσει, είναι πραγματικά δύσκολο να χρησιμοποιεί φυσικά κουμπιά.
“Αυτό του παρείχε μια εναλλακτική μέθοδο για να μπορεί να αλληλεπιδρά με τον υπολογιστή του – για ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές, επικοινωνία με τον φροντιστή του, [με] τους αγαπημένους του”.
Η Δρ Christina Maher στο Κέντρο Εγκεφάλου και Νου του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ λέει ότι η τεχνολογία της Synchron είναι “μίλια μπροστά” από την τεχνολογία του Elon Musk και είναι πιο εξελιγμένη και ασφαλέστερη επειδή δεν απαιτεί ανοιχτή χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο. Οι ερευνητές έχουν επίσης δημοσιεύσει περισσότερα από 25 άρθρα, λέει η ίδια.
“Με το Neuralink, δεν γνωρίζουμε πολλά γι’ αυτό.
“Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, μεγάλη προτεραιότητά τους είναι να δοκιμάσουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των χειρουργικών ρομπότ τους… οπότε ασχολούνται πολύ περισσότερο με τη ρομποτική πλευρά των πραγμάτων, πράγμα που έχει νόημα από εμπορική άποψη”.
Η ανάγκη για ρύθμιση
Εν μέσω της διαφημιστικής εκστρατείας και της υπόσχεσης της νευροτεχνολογίας, ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το ποιος θα είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στις χρήσιμες τεχνολογίες και πώς θα προστατεύονται.
Ο Maher λέει ότι είναι θέμα εξισορρόπησης της ανάγκης για καινοτομία με την κατάλληλη ρύθμιση, επιτρέποντας παράλληλα την πρόσβαση σε εκείνους τους ανθρώπους που την έχουν πραγματικά ανάγκη. Λέει ότι η “ανισότητα μεταξύ των εχόντων και των μη εχόντων” συζητείται στην Αυστραλία και παγκοσμίως.