Η Κατερίνα Χριστοδούλου είδε τη ζωή της να αλλάζει μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Νόσησε με Covid-19 τον Ιανουάριο του 2021 χωρίς να έχει κανένα από τα τότε πιο διαδεδομένα συμπτώματα.
Χρειάστηκε μια στιγμή για να χάσει την όσφρηση και τη γεύση της. «Παρωδικό θα είναι», έλεγαν όλοι γύρω της -γνώστες και μη. Οι μέρες περνούσαν και η Κατερίνα δεν έβλεπε καμία απολύτως βελτίωση. Το αντίθετο μάλλον, γιατί πώς να αποκαλέσεις βελτίωση την παροσμία, η οποία και «ανέλαβε τα ηνία» μετά την ανοσμία.
«Οι χειρότεροι μήνες της ζωής μου», έτσι περιγράφει η Κατερίνα τους μήνες που η παροσμία αλλοίωσε όλες τις οσμές γύρω της και πάνω της.
Δεν μπορούσε να ανεχθεί ούτε τη μυρωδιά του δέρματός της. Της μύριζαν άσχημα τα φαγητά, το νερό, τα σεντόνια, τα αρώματα. Επισκέφθηκε γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
«Μια άγνωστη συνθήκη και για αυτούς», αναφέρει στο ΒΗΜΑ στη συνέντευξη που παραχώρησε η Κατερίνα Χριστοδούλου και διηγείται όσα έζησε τα τελευταία τρία χρόνια. Πότε χωρίς όσφρηση και γεύση και πότε με ανεπιθύμητες οσμές να κατακλύζουν την καθημερινότητά της κάνοντάς τη να ξεχνά κάθε οσφρητική ανάμνηση.
Πότε νόσησες και μετά από πόσο κατάλαβες ότι δεν έχεις γεύση και οσμή;
Νόσησα πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2021. Να τονίσω ότι δεν υπήρχαν ακόμη τα εμβόλια. Δεν είχα κανένα σύμπτωμα, ούτε κοινό κρυολόγημα, ούτε πυρετό. Εντελώς ξαφνικά χάνω τη γεύση (αγευσία) και την όσφρησή (ανοσμία) μου.
Η οικογένεια μου νόσησε επίσης και το μάθαμε μέσω μοριακού τεστ κατ’ οίκον. Καθώς περνούσαν οι μέρες και έπειτα από έναν μήνα δεν είχε επανέλθει ούτε η γεύση, ούτε και η όσφρηση. Ένιωθα το απόλυτο μηδέν. Δεν καταλάβαινα τι συνέβη και κατ’ επέκταση πόσο αυτό θα κόστιζε μετέπειτα στη ζωή μου.
Η περίοδος της παροσμίας πότε ξεκίνησε; Ποια τα δικά σου συμπτώματα;
Κατά το διάστημα 1-2 μηνών αφότου νόσησα άρχισα να μυρίζω κάτι περίεργο. Ένιωθα την αίσθηση του καμένου υλικού και του χαλασμένου κρέατος, κολλημένου στη μύτη μου. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να διαμαρτύρομαι συνέχεια ότι κάτι μυρίζει στο σπίτι και να μου απαντούν έκπληκτοι «Μα είσαι με τα καλά σου; Δεν μυρίζει τίποτα τέτοιο».
Το μυαλό μου άρχισε να τρελαίνεται. Άρχισα να ψάχνω στο διαδίκτυο για το τι μπορεί να είναι και εκεί ήρθα σε επαφή με τον όρο «παροσμία». Έφτασα σε σημείο να φοράω μάσκα στο σπίτι ή να βάζω μικρές κομπρέσες κρύου νερού εσωτερικά στη μύτη μου για να καθησυχάζομαι.
Είχα επικοινωνήσει με αρκετούς γιατρούς και μου είπαν πως είναι σύμπτωμα του Covid-19 αυτό και σε λίγο καιρό θα περάσει. Όταν έρχονταν το βράδυ, ξεκινούσε το μαρτύριο. Αδυνατούσα να κοιμηθώ από την έντονη παροσμία, την αλλοιωμένη όσφρηση.
Άλλαξε η ζωή σου. Τι είχες να διαχειριστείς;
Πραγματικά η ζωή μου άλλαξε 360 μοίρες. Έπρεπε να μάθω να κάνω τα πάντα από την αρχή με διαφορετικό τρόπο. Έφτασα σε σημείο να κλαίω όλη τη μέρα και να μην μπορώ να ηρεμήσω. Δεν ήθελα να βγαίνω έξω, όχι από επιλογή αλλά από ανάγκη.
Το γεγονός ότι θα πήγαινα σε ένα μέρος όπου όλοι θα ήταν καλά, θα διασκέδαζαν, θα έπιναν το ποτό τους, θα έτρωγαν το φαγητό τους χωρίς έγνοιες και προβλήματα, με ενοχλούσε. Εγώ, δεν ένιωθα τίποτα ή αυτό που ένιωθα πίνοντας ή τρώγοντας ήταν τόσο άσχημο, που πραγματικά δεν είχα τη διάθεση και την όρεξη.
Ώσπου ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Άρχισα να ψάχνω τι μπορώ να κάνω. Βρήκα μια ομάδα διαβάζοντας ένα άρθρο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο Facebook, την ομάδα «COVID ΠΑΡΟΣΜΙΑ-ΑΝΟΣΜΙΑ». Τη δημιούργησε ένας πατέρας μαζί με τη σύζυγο του, για το παιδί τους που αντιμετώπιζε παρόμοια συμπτώματα παροσμίας.
Είμαι ευγνώμων για την ύπαρξη αυτής της ομάδας και αυτών των ανθρώπων. Eπικοινωνώ μέχρι σήμερα με άλλα μέλη και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον. Είμαι εξίσου πολύ τυχερή, γιατί βρήκα και τον γιατρό μου, τον νευρολόγο που με παρακολουθεί μέχρι σήμερα για την πορεία μου.
Χωρίς τη βοήθεια του δεν ξέρω σε τι σημείο θα βρισκόμουν αυτή τη στιγμή. Με στήριξε σε αυτόν τον δύσκολο αγώνα. Δυστυχώς θεραπεία δεν υπάρχει για αυτά τα ζητήματα. Είναι τόσο καινούργιος αυτός ο ιός που δεν γνωρίζουν και οι γιατροί τι προκαλεί και πώς μπορούν να τον αντιμετωπίσουν.
Πόσο δύσκολη έγινε η καθημερινότητά σου με την παροσμία;
Πάρα πολύ δύσκολη αλλά δεν επηρέασε τη λειτουργικότητά μου. Σε αυτό βέβαια, βοήθησε η φαρμακευτική αγωγή και η αρωματοθεραπεία που ακολούθησα για ένα διάστημα, καθώς και οι άνθρωποι που με στήριζαν.
Ποιες οσμές δεν μπορούσες να ανεχθείς καθόλου; Τι σε ενοχλούσε περισσότερο;
Σε πλήρη ανοσμία, προκειμένου να μπορώ να ζω με ασφάλεια, ακόμη και τις ώρες που μαγείρευα. Έβαζα χρόνους ώστε να ελέγχω το φαγητό στον φούρνο γιατί δεν μπορούσαν να μυρίσω. Ακούγεται τραγελαφικό αλλά πιστέψτε με αυτή ήταν η καθημερινότητα μου. Μου μύριζαν τα σεντόνια, τα αφρόλουτρα, τα αρώματα μέχρι και το νερό που έκανα μπάνιο.
Μου μύριζε τόσο έντονα σαν μια τοξική ουσία. Μου μύριζε ενοχλητικά ακόμα και η βροχή. Στην πορεία των μηνών είχε επίπτωση και στη γεύση μου αυτό.
Άρχισα να γεύομαι αλλοιωμένα όλα τα τρόφιμα που έτρωγα. Κάποια δεν τα γευόμουν και καθόλου. Κρέας, κρεμμύδι, ψάρι, καφές, σοκολάτα είναι κάποια από τα τρόφιμα που δεν ήθελα ούτε να αγγίξω. Έχω αλλάξει πάρα πολλά σαμπουάν και οδοντόκρεμες, μέχρι και εμφιαλωμένα μπουκαλάκια νερού διότι ήταν τα μόνα που μπορούσα να πιω.
Έφτασες στο σημείο να σε ενοχλεί μέχρι και η μυρωδιά του δικού σου δέρματος και του συντρόφου σου;
Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Δυστυχώς, είχα φτάσει σε ένα σημείο όπου η μυρωδιά και η επαφή ακόμη και με το δέρμα μου, πόσο μάλλον με των άλλων, φάνταζε ανυπόφορη. Είναι λογικό λόγω της αλλοιωμένης όσφρησης να «παραμορφώνεται» η πραγματική οσμή.
Και πέρα από αυτό, η διάθεσή μου είχε σκαμπανεβάσματα, κάτι που επηρέασε τις διαπροσωπικές σχέσεις μου. Ένιωθα ενοχές γιατί προσπαθούσα να εξηγώ τι είναι αυτό που αισθάνομαι και καταλάβαινα ότι έκαναν προσπάθεια να μπουν στη θέση μου.
Ανεπιτυχή βέβαια, γιατί αν δεν το ζήσεις ο ίδιος, δεν μπορείς να το κατανοήσεις σε βάθος. Προσπάθησαν και μπορώ να πω πως η κατανόηση και η στήριξή τους σε εκείνη τη δύσκολη περίοδο, μου έδινε ώθηση να μην το βάζω κάτω.
Επισκέφτηκες πολλούς γιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων. Τι ήταν αυτό που άκουγες;
Πολλούς και ακολούθησα κάποιες θεραπείες (όπως η αρωματοθεραπεία για την αποκατάσταση της όσφρησης). Οι περισσότεροι από αυτούς δε μπόρεσαν να με βοηθήσουν διότι και για τους ίδιους ήταν άγνωστη η προέλευση των συμπτωμάτων μου.
Μάλιστα, κάποιοι πίστευαν ότι τα φαντάζομαι όλα αυτά και ότι η εμφάνιση των συμπτωμάτων δεν σχετίζεται με τον Covid-19. Πέρα από τα προβλήματα στη γεύση και στην όσφρηση, είχα και κάποιες δερματικές εξάρσεις που μέχρι σήμερα δεν γνωρίζω πού οφείλονται.
Ποιες ήταν οι επιπτώσεις στην ψυχολογία σου; Ένιωσες φόβο; Μοναξιά;
Στην αρχή ένιωθα έντονο φόβο, γιατί πίστευα ότι η ζωή μου έχει τελειώσει. Πίστεψα ότι δεν θα επανέλθω ξανά. Δεν μπορούσα να ζω ελεύθερη στο 100%. Πάντα κάτι έλειπε. Μοναξιά δεν ένιωσα ποτέ, παρά μόνο απογοήτευση επειδή δεν με καταλάβαιναν οι γύρω μου.
Η περίοδος της ανοσμίας πόσο διήρκεσε;
Γύρω στον ενάμιση χρόνο η πλήρης ανοσμία και αγευσία. Η παροσμία κάποιους μήνες, οι οποίοι ήταν οι χειρότεροι της ζωής μου.
Σήμερα πώς είσαι; Δεν έχει επανέλθει πλήρως η όσφρησή σου, σωστά;
Συνεχίζω να παραμένω λειτουργική, δεν αντιμετωπίζω άλλα προβλήματα προς το παρόν. Η όσφρηση και η γεύση μου δεν έχουν επανέλθει σε καμία περίπτωση στο 100%.
Μέχρι και σήμερα γεύομαι αλλοιωμένες τις περισσότερες τροφές. Η όσφρησή μου έχει μια κάποια ανοδική πορεία στο διάστημα των τριών αυτών χρόνων. Υπάρχουν κάποιες φορές, ελάχιστες ευτυχώς, που η παροσμία κάνει την εμφάνιση της για λίγη ώρα και έπειτα χανεται.
Όλη αυτή η περιπέτεια θα έχει αλλάξει και τις διατροφικές σου συνήθειες. Τι δεν μπορείς να ακουμπήσεις; Τι δεν έχεις ξαναφάει από τότε;
Έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη διατροφή μου. Να σημειώσω πως σε πλήρη αγευσία και ανοσμία, από τη στενοχώρια μου πολλές φορές, είχα την τάση να τρώω περισσότερο μήπως και καταφέρω να νιώσω κάποια γεύση. Προσπαθούσα να αναπληρώσω ό,τι δεν ένιωθα. Μέχρι σήμερα δεν μπορώ να αγγίξω το μοσχαρίσιο κρέας, το ψάρι, τα αναψυκτικά, τα γλυκά και κάποια ποτά.
Τι σου έχει λείψει;
Δύσκολη ερώτηση, μιας και ο οργανισμός μου έχει «συνηθίσει» την απώλεια και νομίζω πως έχει ξεχάσει την πραγματική αυθεντική γεύση και οσμή. Λειτουργώ μηχανικά και σε αυτό οφείλεται η αποδοχή της κατάστασής μου. Γι’ αυτό και δεν με επηρεάζει σε τόσο μεγάλο βαθμό.
Η ζωή συνεχίζεται κανονικά και πάλι νιώθω πραγματικά τυχερή μέσα στην ατυχία μου, καθώς πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν σοβαρότερα προβλήματα. Κάποιοι έχουν φύγει από τη ζωή και είναι αχαριστία να παραπονεθώ για τη δική μου περίπτωση, γι’ αυτό που μου έτυχε.
Το μόνο που εύχομαι πραγματικά, είναι να εισακουστούν οι ιστορίες μας, ο αγώνας μας, να υπάρξει ενημέρωση και βοήθεια από τους αρμόδιους. Υπάρχουν πολλοί που αντιμετωπίζουν σοβαρά θέματα υγείας και χρήζουν άμεσης βοήθειας, τόσο ηθικής και ψυχολογικής, όσο και οικονομικής. Οι θεραπείες, οι φαρμακευτικές αγωγές, η αναζήτηση έμπειρων και εξειδικευμένων γιατρών είναι επιτακτική ανάγκη για όλους.