Η Ιαπωνία ρίχνει δισεκατομμύρια δολάρια σε ένα μακροπρόθεσμο στοίχημα για να αναζωογονήσει τον τομέα κατασκευής ημιαγωγών και να απομονώσει την οικονομία της από τις αυξανόμενες εντάσεις ΗΠΑ-Κίνας.
Μια πρόσφατα δημιουργημένη επιχείρηση, η Rapidus, επιδιώκει να παράγει μαζικά τσιπ 2 νανομέτρων τελευταίας τεχνολογίας το 2027 από το μηδέν. Σύμφωνα με τα πρότυπα της βιομηχανίας, είναι μια απίθανη πρόκληση για μια επιχείρηση 18 μηνών σε μια χώρα που έχει μείνει πολύ πίσω από τους ανταγωνιστές της στην παραγωγή ημιαγωγών.
Ιαπωνία: Έχασε τη θέση της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο
Το διακύβευμα είναι τεράστιο. Τα προηγμένα τσιπ θα χρησιμεύσουν ως το θεμέλιο για πολλές κρίσιμες τεχνολογίες, καθώς μεγάλο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής επικεντρώνεται στην Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα, αφήνοντας τις μελλοντικές προμήθειες ευάλωτες σε περιφερειακές εντάσεις.
Το Τόκιο έχει ήδη δείξει ότι έχει σοβαρές προθέσεις. Σε λιγότερο από τρία χρόνια, η Ιαπωνία έχει διαθέσει περίπου 4 τρισεκατομμύρια γιεν (26,7 δισεκατομμύρια δολάρια) για την αναζωογόνηση της βιομηχανίας τσιπ και φιλοδοξεί η οικονομική υποστήριξη να φτάσει τελικά τα 10 τρισεκατομμύρια γιεν.
Οι δύο άξονες της ιαπωνικής στρατηγικής
Η νέα στρατηγική τσιπ της Ιαπωνίας έχει δύο βασικούς άξονες. Πρώτον, η χώρα επιδιώκει να αποκατασταθεί ως προνομιακή τοποθεσία για την κατασκευή τσιπ παλαιού τύπου προσελκύοντας στην Ιαπωνία τα μεγαλύτερα ξένα ονόματα του κλάδου με γενναιόδωρες επιδοτήσεις. Το δεύτερο και πιο φιλόδοξο μέρος του στρατηγική είναι το έργο Rapidus στο Χοκάιντο που στοχεύει στην αποκατάσταση της θέσης της Ιαπωνίας ως παίκτη πρώτης γραμμής στα τσιπ.
Ήδη το Τόκιο μπορεί να διεκδικήσει κάποια επιτυχία στο πρώτο και μεγαλύτερο μέρος της στρατηγικής του. Ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τσιπ στον κόσμο, η Taiwan Semiconductor Manufacturing, έχει εργοστάσιο 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων που πλησιάζει σε αρχική παραγωγή στο Κουμαμότο, στη νότια Ιαπωνία, με ένα άλλο στα σκαριά και ένα τρίτο υπό συζήτηση.
Το δεύτερο μέρος της στρατηγικής του Τόκιο φαίνεται πιο αβέβαιο. Η επιτυχία του Rapidus εξαρτάται από την επίτευξη ενός τεράστιου τεχνολογικού άλματος με ελάχιστη ιδέα για το πόσο δαπανηρή ή αξιόπιστη θα είναι η τελική παραγωγή, ή εάν θα υπάρχουν αγοραστές.
Το θετικό είναι ότι η Ιαπωνία μπορεί να στηριχθεί στις ΗΠΑ ως σύμμαχό της αυτή τη φορά και όχι στην λογική του τεχνολογικού ανταγωνισμού, όπως συνέβη το 1986.
Μαζί με την TSMC, η Micron Technology, η ASML Holding NV και η Samsung Electronics επενδύουν επίσης σε εγκαταστάσεις στην Ιαπωνία. Το δεύτερο εργοστάσιο της TSMC θα κατασκευάσει τσιπ 6nm έως 7nm σε κοντινή απόσταση.
Ελκυστική τοποθεσία
Η Ιαπωνία είναι μια ελκυστική τοποθεσία και για άλλους λόγους. Διαθέτει εξαιρετικά πειθαρχημένο εργατικό δυναμικό και αξιόπιστες υπηρεσίες και είναι επίσης βασικός παγκόσμιος προμηθευτής ορισμένων από τα χημικά και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τσιπ.
Ενώ μερικοί από τους λόγους για την ελκυστικότητα της Ιαπωνίας ως βάσης παραγωγής τσιπ ισχύουν επίσης στη βόρεια Ιαπωνία, οι συνθήκες είναι αρκετά πιο δύσκολες για να φτάσει η Rapidus σε σημαντική παραγωγή τσιπ 2 nm χρησιμοποιώντας μη αποδεδειγμένη τεχνολογία IBM σε περίπου πέντε χρόνια.
Η Rapidus θα προσθέσει αξία στα προϊόντα της μειώνοντας τον χρόνο παράδοσης για τα τσιπ, όχι μόνο μέσω της διαδικασίας κατασκευής, αλλά και βοηθώντας τους πελάτες να συντομεύσουν τη χρονοβόρα διαδικασία σχεδιασμού. Η εταιρεία δεν θα είναι σε θέση να ανταγωνιστεί την TSMC και τη Samsung για εμπορευματικές συσκευές, έτσι η εταιρεία θα επιδιώξει μια εξειδικευμένη αγορά υψηλής αξίας.
H κυβέρνηση χρηματοδοτεί, ο ιδιωτικός τομέας όχι
Η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί μέχρι στιγμής 330 δισεκατομμύρια γιεν και έχει διαθέσει επιπλέον 646 δισεκατομμύρια γιεν σε ένα ταμείο για τη στήριξη του έργου Rapidus. Αυτό θα πρέπει να καλύπτει το ήμισυ των αρχικών επενδύσεων 2 τρις γιεν, αλλά η ιδιωτική εταιρεία δεν έχει ακόμη πει πώς θα συγκεντρώσει τα υπόλοιπα ή επιπλέον 3 τρισεκατομμύρια γιεν που απαιτούνται για την επέκταση των εργασιών μετά την έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου. Σε αντίθεση με την κρατική υποστήριξη που απολαμβάνει η Rapidus, η αντίδραση από την εταιρική Ιαπωνία ήταν χλιαρή.
Η άποψη του Bloomberg Intelligence είναι ότι η τελευταία στρατηγική τσιπ της ιαπωνικής κυβέρνησης φαίνεται καλύτερα μελετημένη από προηγούμενες απόπειρες. Η ισορροπία είναι λίγο στρεβλή προς το Rapidus και το Kumamoto. Ίσως θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα για την υποστήριξη εγχώριων εταιρειών σχεδιασμού τσιπ. Η πρόκληση για την Rapidus είναι τεράστια, και η επιτυχία δεν θα έπρεπε να εξαρτάται από τα κέρδη.
Εάν καταφέρει να κατασκευάσει αξιόπιστα τσιπ 2 νανομέτρων μέχρι το 2027, θα ήταν επιτυχία για την Ιαπωνία όσον αφορά την οικονομική ασφάλεια.
Ωστόσο, οι τεράστιες επιδοτήσεις της Ιαπωνίας δείχνουν μια ανανεωμένη αποφασιστικότητα να εκμεταλλευτεί ένα παράθυρο ευκαιρίας για να ανακτήσει μέρος της ισχύος των τσιπ της χώρας. Αντικατοπτρίζουν επίσης την άποψη ότι σε έναν όλο και πιο εχθρικό κόσμο είναι καλύτερο να ρίχνουμε χρήματα στην τεχνολογία τσιπ παρά να μην έχουμε κανένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης.