Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ αποκάλυψε την ενδιαφέρουσα σχέση μεταξύ των κολιμπρί και της ακούσιας κατανάλωσης αλκοόλ. Μια φυσική διαδικασία ζύμωσης στο νέκταρ που καταναλώνουν τα κολιμπρί αυξάνει την περιεκτικότητα σε αλκοόλ στη διατροφή τους.
Ο καθηγητής Ρόμπερτ Ντάντλεϊ γοητεύτηκε από τη σκέψη του τρόπου με τον οποίο τα κολιμπρί θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με το αλκοόλ που υπάρχει στο νέκταρ των λουλουδιών ή στο ζαχαρόνερο στις ταΐστρες. Οι ζύμες και τα βακτήρια, που βρίσκονται συχνά σε περιβάλλοντα πλούσια σε ζάχαρη, όπως τα λουλούδια και οι ταΐστρες, συμμετέχουν σε μια διαδικασία ζύμωσης που παράγει αιθανόλη από τα σάκχαρα.
“Τα κολιμπρί τρώνε το 80% της σωματικής τους μάζας την ημέρα σε νέκταρ”, σημείωσε ο καθηγητής Dudley. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μια μικρή συγκέντρωση αλκοόλης στο νέκταρ θα μπορούσε να ισοδυναμεί με σημαντική πρόσληψη σε σχέση με τη σωματική τους μάζα. “Ίσως, με τους τροφοδότες, όχι μόνο να καλλιεργούμε τα κολιμπρί, αλλά να τους παρέχουμε και μια θέση στο μπαρ κάθε φορά που έρχονται”, δήλωσε ο Dudley.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Για τη διερεύνηση, οι ερευνητές διεξήγαγαν πειράματα κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας COVID-19, εστιάζοντας στα κολιμπρί που επισκέπτονταν μια ταΐστρα έξω από το παράθυρο του γραφείου του καθηγητή Dudley. Τα πειραματόζωα ήταν τρία αρσενικά κολιμπρί της Άννας, ενδημικά της περιοχής Bay Area. Η ομάδα έθεσε ως στόχο να παρατηρήσει πώς αυτά τα κολιμπρί ανταποκρίνονταν στο ζαχαρόνερο που περιείχε διαφορετικές συγκεντρώσεις αλκοόλης.
Τι ανακάλυψαν οι ερευνητές
Τα ευρήματα της έρευνας, τα οποία δημοσιεύονται στο περιοδικό Royal Society Open Science, αποκαλύπτουν ότι τα κολιμπρί δεν πτοήθηκαν από το ζαχαρόνερο που περιείχε έως και 1% αλκοόλ. Ενδιαφέρον όμως είναι ότι μείωσαν στο μισό την κατανάλωσή τους όταν η περιεκτικότητα σε αλκοόλ αυξήθηκε στο δύο τοις εκατό.
“Καταναλώνουν την ίδια συνολική ποσότητα αιθανόλης, απλώς μειώνουν τον όγκο του προσλαμβανόμενου διαλύματος 2%. Έτσι, αυτό ήταν πραγματικά ενδιαφέρον. Αυτό ήταν ένα είδος κατώτατου ορίου και μας υπέδειξε ότι ό,τι κι αν υπάρχει στον πραγματικό κόσμο, πιθανότατα δεν υπερβαίνει το 1,5%”, εξήγησε ο καθηγητής Dudley.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι το ζαχαρόνερο που έμεινε σε έναν τροφοδότη για δύο εβδομάδες είχε περιεκτικότητα σε αλκοόλ περίπου 0,05%.
“Τώρα, το 0,05% δεν ακούγεται πολύ, και δεν είναι. Αλλά και πάλι, αν τρώτε το 80% του σωματικού σας βάρους την ημέρα, με 0,05% αιθανόλη λαμβάνετε ένα σημαντικό φορτίο αιθανόλης σε σχέση με τη μάζα του σώματός σας”, δήλωσε ο καθηγητής Dudley. “Οπότε όλα αυτά συνάδουν με την ιδέα ότι υπάρχει μια φυσική, χρόνια έκθεση σε φυσιολογικά σημαντικά επίπεδα αιθανόλης που προέρχεται από αυτή τη διατροφική πηγή”.
“Καίνε το αλκοόλ και το μεταβολίζουν τόσο γρήγορα. Το ίδιο συμβαίνει και με τα σάκχαρα. Έτσι, πιθανώς δεν βλέπουν καμία πραγματική επίδραση. Δεν μεθούν”, πρόσθεσε.
Αλκοόλ σε άλλες ζωικές δίαιτες
Η έρευνα αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πρωτοβουλίας του Dudley και των συναδέλφων του στο UC Berkeley, Jim McGuire και Rauri Bowie. Στόχος της ομάδας είναι να κατανοήσει το ρόλο του αλκοόλ στη διατροφή των ζώων, ιδίως στις τροπικές περιοχές όπου η ζύμωση είναι συχνή λόγω της αφθονίας των φρούτων και του ζαχαρούχου νέκταρος. Το πρόγραμμα, το οποίο χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών, θα διερευνήσει την περιεκτικότητα σε αλκοόλ στα φρούτα στην Αφρική και το νέκταρ στα λουλούδια στο Βοτανικό Κήπο του UC.
Έχουν υπάρξει μεμονωμένες μελέτες που δείχνουν ότι και άλλα ζώα μπορεί να καταναλώνουν αλκοόλ μέσω της διατροφής τους. Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2008 διαπίστωσε ότι το νέκταρ στα άνθη φοίνικα που καταναλώνουν οι σκαντζόχοιροι στη Δυτική Μαλαισία περιείχε επίπεδα αλκοόλ έως και 3,8%. Μια άλλη μελέτη του 2015 ανακάλυψε ότι οι αργοί λόριοι, ένα είδος πρωτευόντων, προτιμούσαν νέκταρ με υψηλότερη περιεκτικότητα σε αλκοόλ.
Η τελευταία μελέτη αποτελεί μια πρωτοποριακή προσπάθεια σύνδεσης των πτηνών με την κατανάλωση αιθανόλης μέσω της διατροφής τους. “Αυτή είναι η πρώτη απόδειξη κατανάλωσης αιθανόλης από πτηνά, παραθέτω, στη φύση. Θα χρησιμοποιήσω αυτή τη φράση με προσοχή, επειδή πρόκειται για εργαστηριακό πείραμα και μέτρηση τροφοδότη”, εξήγησε ο Dudley. “Αλλά η σύνδεση με τα φυσικά λουλούδια είναι προφανής. Αυτό απλώς αποδεικνύει ότι τα πτηνά που τρέφονται με νέκταρ, όχι μόνο τα θηλαστικά που τρέφονται με νέκταρ, όχι μόνο τα ζώα που τρώνε φρούτα, είναι όλα δυνητικά εκτεθειμένα στην αιθανόλη ως φυσικό μέρος της διατροφής τους”.
Με βάση αυτά τα ευρήματα, η επόμενη φάση της έρευνας θα περιλαμβάνει την ποσοτικοποίηση των φυσικών επιπέδων αιθανόλης που υπάρχουν στα λουλούδια και την εξακρίβωση της συχνότητας με την οποία τα πτηνά την καταναλώνουν. Εκτός από τα κολιμπρί, ο καθηγητής Dudley σχεδιάζει να επεκτείνει την έρευνά του και σε άλλα πτηνά που πίνουν νέκταρ. Έχει βάλει στο στόχαστρό του τα ηλιοπούλια του Παλαιού Κόσμου και τους μελιτοφάγους στην Αυστραλία, τα οποία, όπως και τα κολιμπρί στην Αμερική, τρέφονται κυρίως με νέκταρ.
Γιατί οι άνθρωποι έλκονται από το αλκοόλ;
Ο καθηγητής Dudley ενδιαφέρεται εδώ και καιρό για την κατανάλωση αλκοόλ και τις επιπτώσεις της, ένα ενδιαφέρον που εκτείνεται πέρα από το ζωικό βασίλειο και στον άνθρωπο. Στο βιβλίο του του 2014, “The Drunken Monkey, Why we drink and abuse alcohol”, υποστηρίζει ότι η έλξη των ανθρώπων προς το αλκοόλ μπορεί να αποτελεί εξελικτική προσαρμογή που αρχικά βελτίωσε την επιβίωση μεταξύ των πρωτευόντων. Το ενδιαφέρον αυτό, ωστόσο, μετατράπηκε σε πιθανό πρόβλημα με την έλευση της βιομηχανικής παραγωγής αλκοόλ, οδηγώντας σε ορισμένες περιπτώσεις σε υπερβολική κατανάλωση και κατάχρηση αλκοόλ.
“Γιατί οι άνθρωποι πίνουν καθόλου αλκοόλ, σε αντίθεση με το ξύδι ή οποιαδήποτε από τις άλλες 10 εκατομμύρια οργανικές ενώσεις που υπάρχουν εκεί έξω; Και γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι το μεταβολίζουν στην πραγματικότητα, το καίνε και το χρησιμοποιούν αρκετά αποτελεσματικά, συχνά σε συνδυασμό με τροφή, αλλά στη συνέχεια κάποιοι άνθρωποι το καταναλώνουν επίσης σε υπερβολικό βαθμό;” ρώτησε ο Ντάντλεϊ.
“Νομίζω ότι, για να κατανοήσουμε καλύτερα την ανθρώπινη έλξη προς το αλκοόλ, πρέπει πραγματικά να έχουμε καλύτερα συστήματα ζωικών μοντέλων, αλλά και να συνειδητοποιήσουμε ότι η φυσική διαθεσιμότητα της αιθανόλης είναι στην πραγματικότητα σημαντική, όχι μόνο για τα πρωτεύοντα θηλαστικά που τρέφονται με φρούτα και νέκταρ, αλλά και για ένα σωρό άλλα πουλιά και θηλαστικά και έντομα που τρέφονται επίσης με λουλούδια και φρούτα. Η συγκριτική βιολογία της κατανάλωσης αιθανόλης μπορεί να δώσει πληροφορίες για τα σύγχρονα πρότυπα κατανάλωσης και κατάχρησης από τον άνθρωπο”.