Ο γνωστός μας, ζεστός, κίτρινος ήλιος είναι μια σχετική σπανιότητα στον Γαλαξία μας. Τα πιο συνηθισμένα αστέρια είναι κατά πολύ μικρότερα και ψυχρότερα, με τη μισή, το πολύ, μάζα του ήλιου μας. Δισεκατομμύρια πλανήτες περιφέρονται γύρω από αυτά τα κοινά μικρά αστέρια του γαλαξία μας.
Για να συλλάβουν αρκετή θερμότητα ώστε να είναι κατοικήσιμοι, αυτοί οι πλανήτες θα πρέπει να στριμωχτούν πολύ κοντά στα μικρά αστέρια τους, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους σε ακραίες παλιρροϊκές δυνάμεις.
Σε μια νέα ανάλυση που βασίζεται στα τελευταία δεδομένα των τηλεσκοπίων, αστρονόμοι του Πανεπιστημίου της Φλόριντα ανακάλυψαν ότι τα δύο τρίτα των πλανητών γύρω από αυτά τα πανταχού παρόντα μικρά άστρα θα μπορούσαν να επηρεαστούν από αυτές τις ακραίες παλιρροϊκές δυνάμεις, αποστραγγίζοντας τους. Αυτό όμως αφήνει το ένα τρίτο των πλανητών – εκατοντάδες εκατομμύρια σε όλο τον γαλαξία – που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε μια τροχιά στη «χρυσή ζώνη», αρκετά κοντά και αρκετά ήπια, ώστε να διατηρούν υγρό νερό και ενδεχομένως να φιλοξενούν ζωή.
Η καθηγήτρια αστρονομίας του UF Sarah Ballard και η διδακτορική φοιτήτρια Sheila Sagear δημοσίευσαν τα ευρήματά τους την εβδομάδα της 29ης Μαΐου στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Η Ballard και η Sagear μελετούν εδώ και καιρό εξωπλανήτες, δηλαδή τους κόσμους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άστρα εκτός του ήλιου.
“Νομίζω ότι αυτό το αποτέλεσμα είναι πραγματικά σημαντικό για την επόμενη δεκαετία της έρευνας των εξωπλανητών, επειδή τα βλέμματα στρέφονται προς αυτόν τον πληθυσμό άστρων”, δήλωσε η Sagear. “Αυτά τα αστέρια είναι εξαιρετικοί στόχοι για την αναζήτηση μικρών πλανητών σε τροχιά όπου είναι πιθανό να υπάρχει νερό σε υγρή μορφή και επομένως ο πλανήτης να είναι κατοικήσιμος”.
Οι Sagear και Ballard μέτρησαν τις τροχιές ενός δείγματος περισσότερων από 150 πλανητών γύρω από αυτά τα αστέρια νάνους Μ, τα οποία έχουν περίπου το μέγεθος του Δία. Όσο πιο οβάλ σχήμα έχει μια τροχιά, τόσο πιο έκκεντρη είναι. Εάν ένας πλανήτης περιφέρεται αρκετά κοντά στο άστρο του, περίπου στην απόσταση που περιφέρεται ο Ερμής γύρω από τον ήλιο, μια έκκεντρη τροχιά μπορεί να τον υποβάλει σε μια διαδικασία γνωστή ως παλιρροϊκή θέρμανση. Καθώς ο πλανήτης τεντώνεται και παραμορφώνεται από τις μεταβαλλόμενες βαρυτικές δυνάμεις στην ακανόνιστη τροχιά του, η τριβή τον θερμαίνει. Στην ακραία περίπτωση, αυτό θα μπορούσε να “ψήσει” τον πλανήτη, αφαιρώντας κάθε πιθανότητα ύπαρξης υγρού νερού.
“Μόνο για αυτά τα μικρά αστέρια η ζώνη κατοικησιμότητας είναι αρκετά κοντά ώστε αυτές οι παλιρροϊκές δυνάμεις να είναι σημαντικές”, δήλωσε ο Ballard.
Τα δεδομένα προήλθαν από το τηλεσκόπιο Kepler της NASA, το οποίο καταγράφει πληροφορίες για τους εξωπλανήτες καθώς κινούνται μπροστά από τα άστρα που τους φιλοξενούν. Για να μετρήσουν τις τροχιές των πλανητών, ο Ballard και ο Sagear επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα στο πόσο χρόνο χρειάζονται οι πλανήτες για να κινηθούν κατά μήκος του προσώπου των άστρων. Η μελέτη τους βασίστηκε επίσης σε νέα δεδομένα από το τηλεσκόπιο Gaia, το οποίο μέτρησε την απόσταση από δισεκατομμύρια αστέρια του γαλαξία.
“Η απόσταση είναι πραγματικά η βασική πληροφορία που μας έλειπε πριν και μας επιτρέπει να κάνουμε αυτή την ανάλυση τώρα”, δήλωσε ο Sagear.
Οι Sagear και Ballard διαπίστωσαν ότι τα αστέρια με πολλαπλούς πλανήτες ήταν πιο πιθανό να έχουν το είδος των κυκλικών τροχιών που τους επιτρέπουν να διατηρούν υγρό νερό. Αστέρια με έναν μόνο πλανήτη ήταν τα πιο πιθανά να εμφανίσουν ακραίες παλιρροϊκές συνθήκες που θα αποστείρωναν την επιφάνεια.
Δεδομένου ότι το ένα τρίτο των πλανητών σε αυτό το μικρό δείγμα είχε αρκετά ήπιες τροχιές ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει υγρό νερό, αυτό σημαίνει ότι ο Γαλαξίας μας έχει εκατοντάδες εκατομμύρια πολλά υποσχόμενους στόχους για να ανιχνεύσει σημάδια ζωής εκτός του ηλιακού μας συστήματος.