Οι Βρετανοί που πάσχουν από Αλτσχάιμερ θα μπορούσαν να αρχίσουν να λαμβάνουν ένα πρωτοποριακό φάρμακο που επιβραδύνει την εξέλιξη της πάθησής τους το επόμενο έτος, υποστήριξαν σήμερα οι ειδικοί. Η επιτυχία της λεκανεμάμπης χαιρετίστηκε ως “ιστορική στιγμή” αφού οι δοκιμές-ορόσημο έδειξαν ότι μπορεί να σταματήσει την έκπτωση της μνήμης και της σκέψης των ασθενών στα πρώτα στάδια.
Το φάρμακο, που χορηγείται ως ένεση, σχεδιάστηκε για να καθαρίζει τη συσσώρευση αμυλοειδούς – τοξικές πλάκες στον εγκέφαλο που πιστεύεται ότι προκαλούν την καταστροφική για τη μνήμη ασθένεια. Οι ειδικοί δήλωσαν σήμερα ότι το φάρμακο θα μπορούσε να είναι διαθέσιμο στους ασθενείς του Ηνωμένου Βασιλείου ήδη από το 2023.
Ο καθηγητής Τζον Χάρντι, κορυφαίος παγκοσμίως ερευνητής της άνοιας και μοριακός βιολόγος στο University College του Λονδίνου, δήλωσε: “Εξαρτάται από τις ρυθμιστικές αρχές. ‘Αλλά θα υπέθετα ότι θα δούμε τους πρώτους ανθρώπους [που θα λάβουν το φάρμακο] προς το τέλος του επόμενου έτους’.
Ωστόσο, οι γιατροί έχουν προειδοποιήσει ότι μόλις ένας στους 20 ασθενείς θα επωφεληθεί από τη θεραπεία, επειδή η υπηρεσία άνοιας του NHS είναι σοβαρά υποστελεχωμένη. Ο καθηγητής Χάρντι ζήτησε επίσης οι μεσήλικες Βρετανοί να ελέγχονται συστηματικά για τη νόσο Αλτσχάιμερ, παρόμοια με τους σημερινούς ελέγχους για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, ώστε να εντοπίζονται εκείνοι που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη θεραπεία.
Σχεδόν 1 εκατομμύριο Βρετανοί και 7 εκατομμύρια Αμερικανοί πάσχουν από άνοια – με τα τρία τέταρτα των περιπτώσεων να θεωρούνται ότι οφείλονται στη νόσο Αλτσχάιμερ.Τα πλήρη αποτελέσματα της δοκιμής για τη λεκανεμάμπη θα παρουσιαστούν σε συνέδριο για την άνοια στο Σαν Φρανσίσκο την επόμενη εβδομάδα.
Τα πρώτα σημαντικότερα στοιχεία έδειξαν ότι επιβράδυνε την εξέλιξη των συμπτωμάτων κατά 27% σε διάστημα 18 μηνών και παρουσίασε βραδύτερη συσσώρευση των επιπέδων αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Το φάρμακο, που δημιουργήθηκε από την ιαπωνική φαρμακευτική εταιρεία Eisai και την αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Biogen, δημιουργήθηκε για τη θεραπεία της ήπιας γνωστικής εξασθένησης για ασθενείς με αμυλοειδές στον εγκέφαλο.
Υπάρχουν δύο τρόποι για να εντοπιστεί το αμυλοειδές στον εγκέφαλο – μια σάρωση εγκεφάλου ή μια εξέταση βιοδεικτών. Η τελευταία γίνεται επί του παρόντος μέσω οσφυονωτιαίας παρακέντησης, όταν μια λεπτή βελόνα εισάγεται μεταξύ των οστών στο κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης.
Και οι δύο εξετάσεις είναι δαπανηρές και επί του παρόντος υπάρχουν μεγάλες αναμονές γι’ αυτές, με τα προβλήματα να επιδεινώνονται από το ρεκόρ καθυστερήσεων του NHS.
Και δεν αποδεικνύουν απαραίτητα ότι ένας ασθενής πάσχει από Αλτσχάιμερ, με τους γιατρούς να πρέπει να θέσουν τη διάγνωση μετά από μια σειρά δοκιμασιών μνήμης, συγκέντρωσης και επικοινωνίας.
Ενώ οι ιδιώτες ασθενείς και όσοι ζουν κοντά σε μεγάλες υπηρεσίες άνοιας μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις διαγνωστικές εξετάσεις, η συντριπτική πλειοψηφία του κοινού δεν μπορεί, δήλωσαν οι ειδικοί.
Μιλώντας σε μια ενημέρωση πριν από το συνέδριο Clinical Trials on Alzheimer’s Disease, η Dr. Susan Kohlhaas, διευθύντρια έρευνας στο Alzheimer’s Research UK, δήλωσε: “Τα αποτελέσματα της λεκανεμάμπης φέρνουν μια νέα αίσθηση επείγοντος για να βελτιώσουμε πραγματικά τον τρόπο με τον οποίο διαγιγνώσκουμε ασθένειες όπως η νόσος του Alzheimer“.
Η δρ Liz Coulthard, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας της άνοιας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και στο North Bristol NHS Trust, πρόσθεσε: “Κατά τη διάρκεια των ετών δεν χρησιμοποιήσαμε, ως επάγγελμα, τον βιοχημικό ορισμό της νόσου Αλτσχάιμερ, επειδή δεν ήμασταν σε θέση να την εξετάσουμε παρά μόνο όταν οι άνθρωποι είχαν πεθάνει.
“Αλλά τώρα έχουμε εξετάσεις βιοδεικτών που έχουν έρθει στην κλινική σφαίρα τα τελευταία πέντε χρόνια περίπου, με τις οποίες μπορούμε πραγματικά να διαγνώσουμε με ακρίβεια τους ανθρώπους με Αλτσχάιμερ.
‘Έτσι, αν εργάζεστε σε μια κλινική όπου δεν έχουμε βιοδείκτες, η διαγνωστική ακρίβεια για τη νόσο Αλτσχάιμερ είναι περίπου 70 % – δεν μπορούμε να διαγνώσουμε σωστά τη νόσο Αλτσχάιμερ χωρίς να κάνουμε βιοχημικές εξετάσεις.
“Αυτό δεν αποτελούσε προτεραιότητα επειδή δεν υπήρχαν μοριακές θεραπείες, αλλά τώρα που υπάρχουν, πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε τις βιοχημικές εξετάσεις σε όλους”.
Ωστόσο, ο καθηγητής Hardy δήλωσε ότι υπάρχει προηγούμενο για την ταχεία προσαρμογή του NHS στις νέες θεραπείες – αναφέροντας την εξάπλωση μιας θεραπείας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ο Δρ Coulthard εκτίμησε ότι μόνο το πέντε τοις εκατό των ασθενών θα λάβουν λεκανεμάμπη και οι περισσότεροι θα έχουν πάει σε ιδιώτες για να έχουν πρόσβαση σε μια εξέταση βιοδεικτών.