Είναι ο αναλυτής που του έχει δοθεί το προσωνύμιο «Mr Doom» (Κύριος Καταστροφή ή Κατάρα σε πιο ελεύθερη απόδοση), ωστόσο ο Νουριέλ Ρουμπινί επιμένει ότι η ανθρωπότητα έχει μπροστά της μια σειρά απειλές να αντιμετωπίσει. Ο Ιρανο-αμερικανός αναλυτής, μάλιστα, έχει γράψει νέο βιβλίο με τον τίτλο «MegaThreats», ενώ υποστηρίζει ότι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει.
Ο Ρουμπινί μίλησε στο γνωστό γερμανικό περιοδικό Spiegel για όσα πρέπει να ανησυχεί ο πλανήτης.
Αρχικά σχολίασε το ψευδώνυμο «Mr Doom» που του έχει δοθεί: «οι απειλές για τις οποίες γράφω είναι πραγματικές. Μεγαλώνοντας δεν ανησυχούσα για έναν πόλεμο μεταξύ μεγάλων δυνάμεων ή για έναν πυρηνικό χειμώνα, καθώς είχαμε ύφεση μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Δύσης. Δεν άκουγα τότε τις λέξεις κλιματική αλλαγή ή παγκόσμια πανδημία. Και κανείς δεν ανησυχούσε μήπως τα ρομπότ θα αναλάβουν τις περισσότερες δουλειές.
Είχαμε πιο ελεύθερο εμπόριο και παγκοσμιοποίηση, ζούσαμε σε σταθερές δημοκρατίες, ακόμα κι αν δεν ήταν τέλειες. Το χρέος ήταν πολύ χαμηλό, ο πληθυσμός δεν ήταν σε τέτοιες διαστάσεις, τα συστήματα συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης απέδιδαν. Σε έναν τέτοιο κόσμο μεγάλωσα. Και τώρα πρέπει να ανησυχώ για όλα αυτά τα πράγματα – όπως και όλοι οι άλλοι».
Ο ίδιος επιμένει ότι αυτά τα θέματα απασχολούν και τους διεθνείς θεσμούς:
«Στη συνεδρίαση του ΔΝΤ στη Νέα Υόρκη, ο οικονομικός ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον είπε σε μια ομιλία του εκεί, ότι θα ήμασταν τυχεροί αν είχαμε μια οικονομική κρίση όπως τη δεκαετία του 1970 – και όχι έναν πόλεμο όπως τη δεκαετία του 1940.
Οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας ανησυχούσαν για την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στον πόλεμο μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας και του Ιράν με το Ισραήλ που βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης. Και μόλις σήμερα το πρωί, διάβασα ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν περιμένει επίθεση της Κίνας στην Ταϊβάν, νωρίτερα απ’ ό,τι πίστευαν. Ειλικρινά, ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη ουσιαστικά ξεκινήσει, σίγουρα στην Ουκρανία και στο διαδίκτυο».
Έπειτα, ο Ρουμπίνι υπογράμμισε τις δύο προτεραιότητες που πρέπει να έχουν τώρα οι παγκόσμιοι ηγέτες: τον πόλεμο στην Ουκρανία και την παγκόσμια ύφεση με τον πληθωρισμό που εκτινάσσεται.
Κορυφαία απειλή η κλιματική κρίση
«Η Ευρωζώνη βρίσκεται ήδη σε ύφεση, και νομίζω ότι θα είναι μακρά και άσχημη», λέει. Επίσης, σχολιάζει ότι τα πράγματα στη Μεγάλη Βρετανία θα είναι χειρότερα, ενώ ως κορυφαία απειλή ονοματίζει την κλιματική κρίση «που επιταχύνεται». Αναφέρει ακόμη ότι η μετανάστευση για κλιματικούς λόγους θα οξυνθεί και εντός των ΗΠΑ.
«Αυτό το καλοκαίρι, υπήρξαν ξηρασίες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Κοντά στο Λας Βέγκας, η ξηρασία είναι τόσο άσχημη που πτώματα μαφιόζων από τη δεκαετία του 1950 έχουν εμφανιστεί στις ξεραμένες λίμνες. Στην Καλιφόρνια, οι αγρότες πωλούν τώρα τα δικαιώματά τους για το νερό επειδή είναι πιο κερδοφόρο από το να καλλιεργούν οτιδήποτε. Και στη Φλόριντα, δεν μπορείτε πλέον να ασφαλιστείτε για σπίτια στην ακτή. Οι μισοί Αμερικανοί θα πρέπει τελικά να μετακομίσουν στα μεσοδυτικά ή στον Καναδά. Αυτό είναι επιστήμη, όχι εικασίες», εξηγεί.
Ο Ρουμπινί τονίζει ότι οι μεγάλες δυνάμεις θα πρέπει να αποφασίσουν πώς θα πορευτούν, με ποιες συμμαχίες. «Η Ευρώπη δεν θα μπορεί να είναι και με την Κίνα και με τις ΗΠΑ», λέει.
Η κριτική στη Γερμανία
Ο Ρουμπινί κριτικάρει τη Γερμανία. Λέει πως έκανε λάθος να βασιστεί τόσο πολύ στην ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία και ότι τώρα επαναλαμβάνει το ίδιο λάθος με την Κίνα.
«Η Κίνα πουλάει σε όλο τον πλανήτη τεχνολογίες 5G που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κατασκοπεία. Ρώτησα τον πρόεδρο μιας αφρικανικής χώρας γιατί παίρνει τεχνολογία 5G από την Κίνα και όχι από τη Δύση. Μου είπε, είμαστε μια μικρή χώρα, οπότε κάποιος θα μας κατασκοπεύσει ούτως ή άλλως. Οπότε, η κινεζική τεχνολογία είναι φθηνότερη. Η Κίνα αυξάνει την οικονομική, χρηματοπιστωτική και εμπορική της δύναμη σε όλο τον πλανήτη», σημειώνει ο Ρουμπινί.
Χειρότερα από το ’70
Συγκρίνοντας την οικονομία της δεκαετίας του ’70 με σήμερα, ο Ρουμπινί λέει πως «σήμερα είναι χειρότερα. Τότε δεν είχαμε το ίδιο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος. Εάν οι κεντρικές τράπεζες αυξήσουν τα επιτόκια τώρα για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό, θα φτάσουμε σε χρεωκοπία πολλών εταιρειών, σκιωδών τραπεζών και κυβερνητικών ιδρυμάτων. Σήμερα τα γεωπολιτικά σοκ είναι περισσότερα, κάτι που επηρεάζει την πετρελαϊκή κρίση. Απλά φανταστείτε τον αντίκτυπο μιας κινεζικής επίθεσης στην Ταϊβάν, η οποία παράγει το 50% των ημιαγωγών στον κόσμο και το 80% ημιαγωγών υψηλής τεχνολογίας. Αυτό θα ήταν ένα πραγματικό παγκόσμιο σοκ. Σήμερα βασιζόμαστε περισσότερο στους ημιαγωγούς παρά στο πετρέλαιο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ηγέτης της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, στο συνέδριο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που γίνεται δύο φορές ανά δεκαετία, εξασφάλισε μια τρίτη θητεία, εδραίωσε την εξουσία του και είπε ότι δεν θα αποποιηθεί ποτέ το δικαίωμα του έθνους του να χρησιμοποιήσει βία επί της Ταϊβάν.
Παράλληλα, όπως υποστηρίζει ο Ρουμπινί στο Der Spiegel, οι κεντρικές τράπεζες δεν έχουν καλές επιλογές σε αυτό το σημείο. Μπορούν να συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού ή μπορούν να «εξαφανιστούν» και να μειώσουν τα επιτόκια φοβούμενες μια ύφεση.
«Εάν ο πληθωρισμός πάει από 2 σε 6%, τότε τα επιτόκια των αμερικανικών κρατικών ομολόγων θα πρέπει να πάνε από 4 σε 8% για να συνεχίσουν να έχουν την ίδια απόδοση και το κόστος δανεισμού ιδιωτικού δανεισμού για στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια θα είναι ακόμη υψηλότερο. Αυτό το καθιστά πολύ πιο ακριβό για πολλές εταιρείες, επειδή πρέπει να προσφέρουν πολύ υψηλότερα επιτόκια από τα κρατικά ομόλογα, τα οποία θεωρούνται ασφαλή. Έχουμε τόσο μεγάλο χρέος αυτή τη στιγμή που κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνολική οικονομική, χρηματοπιστωτική και νομισματική κατάρρευση».
Ανησυχεί για τη Δημοκρατία
«Ανησυχώ πολύ», σημειώνει ο Ρουμπινί. «Σε συνθήκες κρίσης πάντα εμφανίζεται κάποιος που το παίζει Σωτήρας και κατηγορεί για όλα τους ξένους. Αυτό ακριβώς έκανε ο Πούτιν με την Ουκρανία. Ο Ερντογάν θα μπορούσε να κάνει το ίδιο με την Ελλάδα του χρόνου και να προσπαθήσει να δημιουργήσει κρίση γιατί διαφορετικά μπορεί να χάσει τις εκλογές. Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ξανά υποψήφιος και χάσει τις εκλογές, θα μπορούσε να καλέσει ανοιχτά τους λευκούς οπαδούς του να εισβάλουν στο Καπιτώλιο. Θα μπορούσαμε να δούμε κλιμακούμενη βία και στις ΗΠΑ και έναν πραγματικό εμφύλιο.
Στη Γερμανία, τα πράγματα φαίνονται συγκριτικά καλά προς το παρόν. Τι γίνεται όμως αν τα πράγματα πάνε στραβά οικονομικά και ο κόσμος ψηφίσει περισσότερο τη δεξιά αντιπολίτευση;», αναρωτιέται ο Ρουμπινί.