Μετά από ένα καλοκαίρι με έντονους καύσωνες και ξηρασίες, η πόλη του Παρισιού βρίσκεται υπό πίεση να αναθεωρήσει και να επιταχύνει τα πολυδιαφημισμένα σχέδιά της να προετοιμάσει τη γαλλική πρωτεύουσα για τις προκλήσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Το FRANCE 24 εξετάζει προσεκτικά τις προσπάθειες της πόλης να γίνει πράσινο.
Η δήμαρχος του Παρισιού Anne Hidalgo, γνωστή για τη δέσμευσή της να κάνει το Παρίσι 100% ποδηλάσιμο, έχει θέσει την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής κορυφαία προτεραιότητα και θεωρείται ευρέως ως ένθερμος υποστηρικτής του πρασίνου των πρωτευουσών της Ευρώπης. Ωστόσο, το περασμένο καυτό καλοκαίρι τόνισε την ανάγκη να επιταχυνθούν οι προσπάθειες για να γίνει το Παρίσι πιο ανθεκτικό στις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Η πόλη του Παρισιού έχει κερδίσει επαίνους για το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα, το οποίο στοχεύει να καταστήσει την πόλη ουδέτερη από τον άνθρακα έως το 2050. Σύμφωνα με τον Vincent Viguié, ερευνητή στα οικονομικά της κλιματικής αλλαγής στο Κέντρο Διεθνούς Έρευνας για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (CIRED), Το σχέδιο «κατατάσσει την πόλη μεταξύ των πιο ενεργών στον κόσμο σε αυτό το θέμα, τόσο όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου όσο και την προσαρμογή στις σημερινές και μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».
Αλλά για τον Alexandre Florentin, έναν σύμβουλο του Παρισιού και μέλος του πράσινου κόμματος Génération écologie, η διοίκηση της πόλης πρέπει να είναι προσεκτική για να μην επαναπαύεται στις δάφνες της.
Ενώ το Παρίσι «ήταν μπροστά από άλλες πόλεις» όταν δημοσίευσε για πρώτη φορά το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα, λέει, έκτοτε «έχει μείνει πίσω όσον αφορά τις ενεργειακές και κλιματικές κρίσεις».
«Η κλιματική έκτακτη ανάγκη δεν διαμορφώνει αρκετά την υπόλοιπη πολιτική της πόλης, ενώ θα έπρεπε να την οδηγεί», λέει. Για παράδειγμα, «είναι υπέροχο να φτιάχνεις ποδηλατόδρομους, αλλά δεν σκεφτόμαστε αρκετά τον αντίκτυπο του μαζικού τουρισμού και των αεροπλάνων. Πρέπει να κάνουμε πράγματα σε συνδυασμό».
Η πράσινη ζώνη της Hidalgo
Το Σχέδιο Δράσης του Παρισιού για το Κλίμα αναθεωρήθηκε τον Ιούνιο με στόχο την επιτάχυνση της οικολογικής μετάβασης της πόλης και τη διασφάλιση ότι παραμένει σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων που τέθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα του 2015 που υποστήριξε ο ΟΗΕ. Η ιδέα ήταν να επικεντρωθεί στις συγκεκριμένες ανάγκες κάθε Περιφέρεια του Παρισιού (περιοχή) και εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη μείωση των ανισοτήτων που έχουν επιδεινωθεί περαιτέρω από την κλιματική αλλαγή.
Στην αρχή της χρονιάς, οι κύριοι περιβαλλοντικοί στόχοι που αναφέρονται στην ιστοσελίδα του Δημαρχείου περιελάμβαναν τη δυνατότητα πρόσβασης στα σχολεία με τα πόδια, τη μετατροπή των παιδικών χαρών σε «οάσεις» και τη φύτευση περισσότερων από 22.000 δέντρων για την καταπολέμηση του καύσωνα και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας.
Τον Μάιο, η Hidalgo ανακοίνωσε ότι ήθελε να μετατρέψει την περιφέρεια της πόλης μήκους 35 χιλιομέτρων από μια «γκρίζα ζώνη» σε μια «πράσινη ζώνη», φυτεύοντας συνολικά 70.000 δέντρα και μειώνοντας τον αριθμό των λωρίδων κυκλοφορίας από 4. έως 3. Για το 2024, όταν το Παρίσι πρόκειται να φιλοξενήσει τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, το Hidalgo έχει σχέδια να δημιουργήσει μια «ολυμπιακή λωρίδα», η οποία θα προορίζεται για λεωφορεία, φόρους και ομαδική χρήση αυτοκινήτου για όσους συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή του δημάρχου, Ντέιβιντ Μπέλιαρντ, αυτό θα συμβάλει στη μείωση της κυκλοφορίας έως και κατά 80.000 οχήματα.
Ο δήμαρχος του Παρισιού έχει επίσης δεσμευτεί να φυτέψει περισσότερα από 170.000 δέντρα στην ίδια την πόλη και να επεκτείνει τα πάρκα και τους κήπους της κατά 30 εκτάρια έως το 2026.
Ορισμένες πρωτοβουλίες έχουν δεχθεί έντονες επικρίσεις – ιδίως όταν ένας περιβαλλοντικός ακτιβιστής μοιράστηκε ένα βίντεο ισχυριζόμενος ότι αιωνόβια δέντρα είχαν κοπεί στα περίχωρα της πόλης για να ανοίξει ο δρόμος για την «πράσινη ζώνη» του Hidalgo.
«Δεν έχει νόημα να κόβουμε δέντρα για να φυτέψουμε άλλα», είπε ο Florentin. «Δεν υπάρχει συναίνεση για το επείγον της κατάστασης. Εάν υπήρχε, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή θα ήταν η νούμερο ένα προτεραιότητα. Δεν θα χτίζαμε κάτι νέο, αλλά θα προσαρμόζαμε αυτό που υπάρχει ήδη».
«Το ρολόι χτυπάει»
Μετά από ένα καλοκαίρι με καύσωνα, μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες της πόλης θα είναι η προσαρμογή των κτιρίων για να διασφαλιστεί ότι αντέχουν σε ακραίες θερμοκρασίες. Περίπου 55.000 μονάδες κοινωνικής στέγασης έχουν ήδη λάβει οικονομική βοήθεια ως μέρος ενός τεράστιου προγράμματος για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την προσαρμογή των κτιρίων στην κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με αξιωματούχους του Παρισιού, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα εξοικονόμηση 54% στην κατανάλωση ενέργειας και μείωση 56% στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Στόχος είναι επίσης η ανάληψη ενεργειακά αποδοτικής ανακαίνισης 40.000 ιδιωτικών κτιρίων κατοικιών ετησίως από το 2030.
Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων περιλαμβάνει φύτευση δέντρων, θερμομονωτικές σοφίτες, στέγες, οροφές και τοίχους, βελτίωση συστημάτων θέρμανσης, εγκατάσταση παραθύρων με διπλά τζάμια, βελτίωση συστημάτων εξαερισμού και τοποθέτηση περσίδων για χρήση το χειμώνα και το καλοκαίρι. Τα προϊόντα βιολογικής προέλευσης χρησιμοποιούνται για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των κτιρίων.
Όπως έχουν τα πράγματα, «σε 10 έως 20 χρόνια, ορισμένα διαμερίσματα θα ταξινομούνται ως μη κατοικήσιμα, τουλάχιστον για ένα μέρος του έτους», λέει ο Florentin, σημειώνοντας ότι πολλοί Παριζιάνοι έχουν παραπονεθεί ότι δεν μπορούν να ανεχθούν τις υψηλές θερμοκρασίες που βίωσαν αυτό το καλοκαίρι.
«Αισθάνομαι ότι υπάρχει έλλειψη κατανόησης της επιστήμης στην πολιτική σφαίρα», είπε ο δημοτικός σύμβουλος του Παρισιού. «Πολλοί πολιτικοί απλά δεν καταλαβαίνουν ότι θα αντιμετωπίσουμε πολλούς καύσωνες μέσα στα επόμενα 30 χρόνια. Πολλοί άνθρωποι εξεπλάγησαν με αυτό που συνέβη αυτό το καλοκαίρι, αλλά οι επιστήμονες μας είχαν προειδοποιήσει».
Σύμφωνα με τη Δρ. Vivian Dépoues, επικεφαλής του προγράμματος προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στο Ινστιτούτο για την Οικονομία του Κλίματος, οι αξιωματούχοι του Παρισιού πρέπει να εργαστούν για έναν «πιο βαθύ μετασχηματισμό της πόλης». Ορισμένα ερωτήματα, όπως «π.χ. πώς να κάνουμε τα νοσοκομεία πιο ανθεκτικά στους καύσωνες, δεν έχουν τεθεί ή εξεταστεί αρκετά προσεκτικά καθώς είναι δύσκολα», είπε.
Το Παρίσι πρέπει επίσης να βελτιώσει τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, λέει ο Aude Lemonsu, ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Μετεωρολογικών Ερευνών. Υποστηρίζει «την εισαγωγή διαπερατών εδαφών και συστημάτων ανάκτησης όμβριων υδάτων» για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως καταιγίδες ή ξηρασίες.
Σε όλα αυτά τα θέματα, οι αξιωματούχοι του Παρισιού πρέπει να εργαστούν για να «προλάβουν το πρόβλημα» αντί να το κυνηγήσουν, προσθέτει ο Florentin: «Η πόλη του Παρισιού εργάζεται για αυτό εδώ και αρκετό καιρό, αλλά όπως και για όλες τις άλλες πόλεις, η Το ρολόι χτυπάει και ο αγώνας έχει ξεκινήσει».