Νέα σημαντική διάκριση για ερευνητή του ΙΤΕ, αποτελεί η επιλογή του δρ Γιάννη Σπυρόπουλο, ερευνητής του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ, για χρηματοδότηση από το ανταγωνιστικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης ERC Starting Grant 2019.
Πρόκειται για μία από τις χρηματοδοτήσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας που χορηγούνται σε νέους ερευνητές ανεξαρτήτως εθνικότητας, με εμπειρία από 2-7 έτη από την ολοκλήρωση του διδακτορικού τους και με εξαιρετική επιστημονική πορεία.
Το πρόγραμμα του Γιάννη Σπυρόπουλου, με τίτλο «Οι Γενίτσαροι στα Οθωμανικά λιμάνια-πόλεις: μουσουλμανικά οικονομικά και πολιτικά δίκτυα στην Πρώιμη Νεότερη Μεσόγειο- JANET: Janissaries in Ottoman Port-Cities: Muslim Financial and Political Networks in the Early Modern Mediterranean» φιλοδοξεί να δημιουργήσει έναν καινοτόμο συνδυασμό στρατιωτικής, κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ιστορίας που έχει ως σκοπό να αλλάξει την τρέχουσα αντίληψή για την πρώιμη νεότερη Μεσόγειο και τον ρόλο του ισλάμ σε αυτή.
Σύμφωνα με τον δρ Σπυρόπουλο, το πρόγραμμα θα διερευνήσει τον οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό ρόλο των γενιτσάρων τον 18ο και τον 19ο αιώνα μέσω της εξέτασής τους ως διασυνδεδεμένων δικτύων στη Μεσόγειο (συμπεριλαμβανομένης μιας σειράς μεγάλων λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη). Το έργο φιλοδοξεί να προσφέρει μια ριζικά νέα ιστορική ανάλυση σε σχέση αφενός με τον ρόλο των μουσουλμάνων στην οθωμανική και την ευρύτερη εμπορική οικονομία της Μεσογείου -έναν ρόλο που η βιβλιογραφία σε μεγάλο βαθμό αγνοεί- και αφετέρου, σε σχέση με τις διαδικασίες που οδηγούσαν στη δημιουργία διασπορών και στη μεταφορά ανθρώπων και ιδεών μεταξύ διαφόρων μουσουλμανικών κοινοτήτων στην περιοχή.
Σύμφωνα με την οπτική του προγράμματος: «Κατά τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου, το σώμα των γενιτσάρων αποτελούσε μία από τις κύριες οδούς για τη συμμετοχή διαφόρων μουσουλμανικών κοινωνικών στρωμάτων της οθωμανικής περιφέρειας στην αναπτυσσόμενη πιστωτική αγορά και την εμπορική ζωή της αυτοκρατορίας, καθώς και μέσο για τη συμμετοχή τους στην τοπική και αυτοκρατορική πολιτική σκηνή. Η γενιτσαρική οργάνωση είχε εξελιχθεί σε μια πλατφόρμα ανταλλαγής ανθρώπων, αγαθών και ιδεών μεταξύ διαφόρων επαρχιών που κάλυπταν μια τεράστια γεωγραφική περιοχή. Εντός του μεσογειακού πλαισίου, η θεώρηση αυτή μας επιτρέπει να κοιτάξουμε πέρα από τις πληροφορίες που παρέχονται από δυτικές πηγές και να επαναπροσδιορίσουμε δραστικά τον κοινωνικοπολιτικό και οικονομικό ρόλο των μουσουλμάνων στην περιοχή, μια προσέγγιση της οποίας η σύγχρονη ιστορική ανάλυση σε μεγάλο βαθμό στερείται».
Για τη διερεύνηση των θεμάτων αυτών, το πρόγραμμα εξετάζει συγκριτικά ένα μεγάλο αριθμό πόλεων-λιμανιών στη Βόρεια Αφρική, την Αίγυπτο, το Αιγαίο, την Αδριατική, τον Δούναβη και τη Μαύρη Θάλασσα. Η ερευνητική ομάδα, η οποία αποτελείται από τον υπεύθυνο Προγράμματος δρ Γιάννη Σπυρόπουλο τρία συνεργαζόμενα μέλη ΔΕΠ πανεπιστημίων στην Ελλάδα και την Τουρκία, πέντε μεταδιδακτορικούς υποτρόφους και δυο υποψήφιους διδάκτορες, θα μελετήσει αδημοσίευτες πηγές στα οθωμανικά τουρκικά, τα αραβικά, τα ελληνικά, τα ρωσικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά. Η ομάδα θα δημιουργήσει μια ψηφιακή πύλη ανοιχτής πρόσβασης που θα περιλαμβάνει βάσεις δεδομένων, περιλήψεις παραδοτέων, υλικό πολυμέσων, βιβλιογραφία και συνδέσμους που θα χρησιμοποιηθούν από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα, θα διοργανώσει και θα συμμετάσχει σε μια σειρά ακαδημαϊκών συναντήσεων και διεθνών συνεδρίων, θα παραγάγει διάφορες εκδόσεις -συμπεριλαμβανομένων δύο βιβλίων- ανοικτής πρόσβασης, καθώς και δύο διδακτορικές διατριβές.
Φέτος από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας επιχορηγήθηκαν 408 νέοι ερευνητές με συνολική χρηματοδότηση 603 εκατ. ευρώ, η οποία θα τους βοηθήσει σύμφωνα με το ΙΤΕ, να δημιουργήσουν τις δικές τους ερευνητικές ομάδες, και να διεξάγουν πρωτοποριακή έρευνα σε όλους τους κλάδους. Η επιχορηγήσεις αυτές δίδονται στο πλαίσιο του προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας της ΕΕ «Ορίζοντας 2020». Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας κατέχει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων ERC στην Ελλάδα, με εισροή άνω των 32 εκατ. ευρώ.