Τηλεπικοινωνιακοί, στρατιωτικοί, επιστημονικοί, περιβαλλοντικοί και πολλοί άλλοι δορυφόροι περνούν συνεχώς πάνω από τα κεφάλια μας, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Αλλά ένας μελλοντικός δορυφόρος θα είναι ο πρώτος που θα αποτελέσει έργο τέχνης και μάλιστα τέτοιο, ώστε να τον βλέπουν όλοι.
Ο καλλιτέχνης Τρέβορ Πάγκλεν και το Μουσείο Τέχνης της Νεβάδα των ΗΠΑ σχεδιάζουν να κατασκευάσουν και να στείλουν στο διάστημα ένα δορυφόρο με την ονομασία “Orbital Reflector” (Τροχιακός Ανακλαστής), ο οποίος θα αντανακλά το φως του Ήλιου. Θα πρόκειται για το πρώτο διαστημικό «γλυπτό», που θα είναι ορατό χωρίς τηλεσκόπιο από τους παρατηρητές στο έδαφος, καθώς θα βρίσκεται σε σχετικά χαμηλή τροχιά πάνω από τη Γη. Θα είναι φουσκωτό (ώστε να μπορεί να ξεδιπλωθεί, όταν εκτοξευθεί στο διάστημα), με σχήμα διαμαντιού και με μήκος 30 μέτρων.
Σύμφωνα με τους έχοντες την πρωτότυπη ιδέα, θα είναι ο πρώτος δορυφόρος «που θα υπάρχει καθαρά ως καλλιτεχνική χειρονομία». Όπως είπε ο Πάγκλεν, «ο Orbital Reflector θα λέει: είμαι εδώ και σας δίνω μια ευκαιρία να κοιτάξετε στον ουρανό και να σκεφθείτε τι είναι αυτό που κοιτάτε». Ο Πάγκλεν και το Μουσείο αναζητούν χορηγούς για να χρηματοδοτήσουν την ιδέα τους, που έχει προϋπολογισμό 1,3 εκατ. δολαρίων. Ήδη έχουν εξασφαλίσει περίπου 53.000 δολάρια μέσω της πλατφόρμας μικροχρηματοδότησης καινοτομιών Kickstarter, ενώ από μεγαλύτερους δωρητές έχουν έως τώρα καλύψει περίπου το 60% του κόστους.
Το διαστημικό φουσκωτό «γλυπτό» θα είναι κατασκευασμένο από ένα υλικό παρόμοιο με το Mylar, που θα διπλώνει και θα χωρά μέσα σε ένα δορυφόρο. Ο δορυφόρος με το «γλυπτό» στο εσωτερικό του θα εκτοξευθεί με έναν πυραυλο Falcon X της ιδιωτικής διαστημικής εταιρείας Space X στις αρχές του 2018, αν όλα πάνε καλά. Ο δορυφόρος θα κινείται σε ύψος περίπου 575 χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη (ψηλότερα από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό) και, μόλις τεθεί σε τροχιά, θα ανοίξει αυτόματα και θα φουσκώσει το συνδεμένο «γλυπτό», που θα αντανακλά έντονα το φως του Ήλιου. Θα είναι ορατό σαν μια κουκίδα φωτός, που θα κινείται αργά στο νυχτερινό ουρανό. Οι σχετικές πληροφορίες θα αναρτηθούν στο διαδίκτυο, ώστε οι ενδιαφερόμενοι παρατηρητές να γνωρίζουν πότε θα περάσει πάνω από μια συγκεκριμένη τοποθεσία.
Ο δορυφόρος-γλυπτό θα βρίσκεται σε τροχιά για αρκετές εβδομάδες και μετά θα πέσει στην ατμόσφαιρα της Γης και θα καεί. Το «γλυπτό» θα είναι συνεπώς παροδικό.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Πάγκλεν στέλνει στο διάστημα ένα έργο τέχνης (ή, τέλος πάντων, έτσι το θεωρεί). Το 2012, στο πλαίσιο του έργου του “The last pictures” (Οι τελευταίες φωτογραφίες), έστειλε στο διάστημα μια συλλογή 100 ψηφιακών φωτογραφιών μέσα σε ένα τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο, ο οποίος αναμένεται να παραμείνει για πάντα σε τροχιά (τουλάχιστον εωσότου ο Ήλιος «καταπιεί» τη Γη μετά από δισεκατομμύρια χρόνια).